سرطان سلول بازال و هر آنچه که باید درباره آن بدانید!
هر آنچه درباره سرطان سلول بازال باید بدانید !
سرطان سلول بازال نوعی سرطان پوست است که در سلول بازال، که وظیفه ترمیم و تولید سلول های جدید پوست را بر عهده دارند، بروز می یابد.
این سرطان، اغلب به صورت برآمدگی های کوچک و شفاف، یا گاهی به صورت اشکال دیگر، در نواحی از بدن که در معرض نور خورشید هستند، مانند سر و گردن، ظاهر می شود.
کارسینوم سلول بازال (BCC) شایع ترین نوع سرطان پوست است.
این سرطان بیشترین افراد مبتلا به سرطان پوست را در ایالات متحده تشکیل می دهد.
این سرطان پوست معمولا روی پوست جاهایی مانند سر، گردن، یا پشت دست که بیشتر در معرض نور خورشید است، ایجاد می شود.
وقوع BCC به خصوص در صورت معمول است و اغلب در بینی شکل می گیرد.
در حالی که کارسینوم سلول بازال اغلب روی پوستی که بیشتر در معرض نور خورشید است ایجاد می شود، اما می تواند بر روی هر قسمتی از بدن مانند نیم تنه بالایی، پاها و بازوها نیز ظاهر شود.
افرادی که از دستگاه های برنزه کننده استفاده می کنند، ممکن است زودتر به این بیماری مبتلا شوند.
این نوع سرطان پوست به آرامی رشد می کند و به ندرت به سایر قسمت های بدن گسترش می یابد.
درمان کارسینوم سلول بازال بسیار مهم است. زیرا این بیماری می تواند به صورت گسترده و عمیق رشد کند و پوست، بافت و استخوان را از بین ببرد.
بیشتر سرطان های سلول بنیادی، به دلیل قرار گرفتن در معرض تابش اشعه فرابنفش بروز پیدا کرده و دوری از خورشید و استفاده از ضد آفتاب ممکن است از بروز این بیماری جلوگیری کند.
علائم سرطان سلول بازال
سرطان سلول های بنیادی (سلول های بازال)
سرطان سلول های بازال نوعی سرطان پوست است که بیشتر اوقات در مناطقی از پوست که در معرض نور آفتاب هستند، بروز می کند. این عکس یک غده سرطانی سلول بازال را نشان می دهد که بر روی پوست پلک پایینی تأثیر گذاشته است.
سرطان سلول بازال در نواحی از بدن که در معرض نور خورشید قرار دارند، مانند سر و گردن، ظاهر شده و گاهی نیز ممکن است در مناطقی که در معرض نور نیستند، مانند ناحیه تناسلی، بروز یابد.
این سرطان ممکن است به صورت مشکلات پوستی، مانند غده یا زخمی که بهبود نمی یابد، ظاهر شده و مشخصات زیر را داشته باشد:
یک برآمدگی مروارید شکل سفید، صورتی یا به رنگ پوست، که نیمه شفاف بوده و می توان قسمتی از سطح آن را به همراه رگ های خونی کوچک مشاهده کرد.
در افراد تیره پوست، این ضایعه ممکن است کمی تیره تر ولی نیمه شفاف باشد.
در معمول ترین حالت، این نوع سرطان اغلب در صورت و گوش ها پدیدار شده و می تواند دچار پارگی، خون ریزی و خراشیدگی شود.
ضایعه قهوه ای، سیاه یا آبی، یا به صورت زخم هایی با نقاط تیره، با حاشیه های نیمه شفاف و برآمده.
زخم صاف، پوسته پوسته و مایل به قرمز، با گوشه های برآمده، که معمولا در پشت و قفسه سینه دیده شده و با گذشت زمان، این تکه ها می توانند بسیار بزرگ شوند.
یک ضایعه زخم مانند سفید رنگ مومی شکل و بدون مرز کاملاً مشخص، که مورفورم سرطان سلول بازال نام داشته و کمتر شایع است.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
در صورتی که در پوست خود تغییرات جدیدی، مانند رشد تومور تازه، تغییر در غده های قبلی یا درد مکرر مشاهده کردید، حتما به پزشک مراجعه کنید.
علت بیماری
سرطان سلول بازال زمانی بروز می یابد که در DNA یکی از سلول بازال پوست، جهشی رخ دهد.
سلول بازال، در اپیدرم (بیرونی ترین لایه پوست) وجود دارند. این سلول ها باعث تولید پوست جدید شده و سلول های قدیمی را به طرف سطح پوست می برند تا از بین بروند.
روند تولید سلول های جدید پوست، توسط دی ان ای سلول بازال کنترل می شود.
دی ان ای حاوی دستورالعمل هایی است که به سلول می گوید چه کاری انجام دهد.
جهش در این سلول ها موجب خواهد شد سلول سریع تر رشد کرده و بدون از بین رفتن، به صورت تومور سرطانی در پوست ظاهر گردد.
اشعه فرابنفش و دلایل دیگر
بیشترین آسیب به دی ان ای سلول بازال، به دلیل وجود اشعه فرابنفش در نور خورشید و لامپ و تخت های مخصوص برنزه کردن بدن است.
اما سرطان پوست می تواند در بخش هایی که در معرض آفتاب نیستند نیز رخ دهد.
عوامل دیگری نیز می توانند در گسترش سرطان سلول بازال نقش داشته باشند، که علت آن ها هنوز مشخص نیست.
عوامل خطرناک
عواملی که خطر ابتلا به سرطان سلول بازال را افزایش می دهد عبارتند از:
بیش از حد در معرض آفتاب بودن:
قرار گرفتن بیش از حد در معرض آفتاب یا تابش های فرابنفش تخت های برنزه کننده و همچنین آفتاب سوختگی شدید خطر ابتلا به سرطان سلول بازال را افزایش می دهد.
این مسئله زمانی جدی تر می شود که فرد در مکان های مرتفع یا آفتابی زندگی کرده و در معرض اشعه فرابنفش بیشتری قرار بگیرد.
پرتودرمانی:
پرتودرمانی برای معالجه آکنه یا بیماری پوستی دیگر ممکن است خطر ابتلا به سرطان سلول بازال را در همین قسمت ها افزایش دهد.
پوست روشن:
خطر سرطان سلول بازال در افرادی که به راحتی کک و مک می زنند یا آفتاب سوخته می شوند، افراد با پوست خیلی روشن، موهای بلوند یا قرمز و با چشم های روشن بیشتر است.
سابقه شخصی یا خانوادگی سرطان پوست:
اگر در گذشته، سابقه خانوادگی یا شخصی ابتلا به سرطان سلول بازال یا پوست داشته اید، احتمال ابتلا مجدد به این بیماری در شما زیاد است.
داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی:
مصرف داروهای تضعیف کننده سیستم ایمنی بدن، مانند داروهای ضد رد عمل پیوند، سیستم ایمنی بدن را سرکوب کرده و به طور قابل توجهی خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش می دهد.
قرار گرفتن در معرض آرسنیک:
آرسنیک نوعی ماده سمی است که به وفور در محیط یافت می شود و می تواند خطر ابتلا به سرطان سلول بازال و سرطان های دیگر را افزایش دهد.
همه مردم با این ماده در تماس هستند، اما برخی ممکن است به دلیل مصرف آب چاه آلوده و یا داشتن شغلی مرتبط با تولید یا مصرف آرسنیک بیشتر در معرض خطر باشند.
سندورم های ارثی که باعث سرطان پوست می شوند:
برخی بیماری های ژنتیکی نادر، مانند سندروم نووئید سرطان سلول بازال (سندروم گورلین گلتز) و گزرودرما پیگمنتوزوم، می توانند خطر ابتلا به سرطان سلول بازال را افزایش دهند.
جنسیت:
مردان بیشتر از خانم ها در خطر ابتلا به کارسینوم سلول بازال قرار دارند.
سن:
از آنجاییکه کارسینوم سلول بازال اغلب برای ایجاد به زمان نیاز دارد اغلب افراد مبتلا به کارسینوم سلول بازال بالای ۵۰ سال هستند.
عوارض جانبی
عوارض جانبی سرطان سلول بازال شامل موارد زیر است:
خطر برگشت مجدد بیماری:
سرطان سلول بازال، حتی بعد از درمان موفقیت آمیز، به طور معمول قابل بازگشت است.
افزایش خطر ابتلا به انواع دیگر سرطان پوست:
سابقه سرطان سلول بازال، شانس ابتلا به انواع سرطان های دیگر پوست مانند سرطان سلولی پولکی را افزایش می دهد.
پخش شدن سرطان زیر پوست:
در موارد نادر، سرطان سلول بازال می تواند در بدن پخش شده و به غدد لنفاوی و دیگر قسمت های بدن مانند استخوان ها و ریه برسد.
پیشگیری از سرطان سلول بازال
برای کاهش خطر ابتلا به سرطان سلول بازال شما می توانید راهکار های زیر را دنبال کنید:
قرار نگرفتن در زیر نور خورشید در میانه روز:
در برخی مکان ها، شدت تابش نور خورشید در بین ساعت ۱۰ صبح تا ۴ بعداز ظهر بسیار شدید بوده و توصیه می شود مردم، فعالیت های خود را، حتی در زمستان یا هوای ابری، در ساعات دیگری از روز برنامه ریزی کنند.
استفاده از ضد آفتاب در طول سال:
سعی کنید هر روز، حتی در روزهای آفتابی، از ضد آفتاب، با spf حداقل ۳۰ استفاده کرده و حداقل هر ۲ ساعت آن را تمدید کنید. به هنگام شنا و تعریق مقدار آن را افزایش دهید.
از پوشاک محافظتی استفاده کنید:
پوست خود، مخصوصا بازو ها و پاها را با پارچه های تیره و با بافت محکم پوشانده و از کلاه هایی با لبه های پهن (این کلاه ها بهتر از کلاه های مخصوص بیس بال می باشد)، استفاده کنید.
برخی شرکت ها، لباس های محافظتی تولید می کنند، که بهتر است برای انتخاب لباس مناسب، حتما با پزشک مشورت کنید.
استفاده از عینک آفتابی را فراموش نکنید. برای محافظت از خود، بهتر است عینکی را انتخاب کنید که تمام اشعه های فرابنفش (UVA و UVB) را فیلتر کند.
از تخت های مخصوص برنزه کردن بپرهیزید:
این تخت ها، از خود اشعه ماورا بنفش آزاد می کند که خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش می دهد.
پوست خود را مرتب کنترل کرده و تغییرات آن را به پزشک گزارش دهید:
پوست خود را بررسی کرده و تغییرات آن مانند خال ها، کک مک ها، برآمدگی ها و ماه گرفتگی بشناسید.
با کمک آینه صورت، گردن، گوش ها، پوست سر، قفسه سینه، تنه، بازو، دست ها، جلو و پشت پاها، کف پا و فاصله بین انگشتان، ناحیه تناسلی و بین باسن خود را با دقت کامل کنترل کنید.
تشخیص بیماری
برای ارزیابی هر گونه غده یا تغییر در پوست، پزشک یا متخصص پوست، آزمایشات و سوابق پزشکی فرد را بررسی می کند.
پیشینه درمانی و معاینه عمومی
متخصص، برای تشخیص سرطان، ابتدا بیمار را معاینه کرده و سوالاتی درباره سابقه بیماری، تغییرات پوستی و هرگونه علائم و نشانه ای که تجربه کرده اید، می پرسد.
این سوالات ممکن است شامل موارد زیر باشد:
چه موقع برای اولین بار متوجه این ضایعه یا غده شده اید؟
از زمانی که متوجه آن شده اید، تا کنون تغییری کرده است؟
آیا این ضایعه دردناک است؟
آیا غده یا ضایعه دیگری شما را نگران کرده است؟
آیا قبلا به سرطان پوست مبتلا شده اید؟
کسی در خانواده شما به سرطان پوست مبتلا شده است؟ از چه نوعی؟
آیا اقدامات احتیاطی برای محافظت از پوست خود، در برابر نور خورشید، مانند دوری از آفتاب در میانه روز و مصرف ضد آفتاب را رعایت کرده اید؟
آیا به طور مرتب پوست خود را بررسی می کنید؟
آزمایش پوست
پزشک شما نه تنها قسمت مشکوک ، بلکه نواحی دیگر آن را جهت تشخیص ضایعه های سرطانی بررسی می کند.
نمونه برداری از پوست برای آزمایش
پزشک ممکن است برای تشخیص ابتلا به سرطان و نوع آن، از ضایعه نمونه برداری (بیوپسی) کرده و برای آزمایش، به آزمایشگاه بفرستد. روش بیوپسی به نوع ضایعه و اندازه آن بستگی دارد.
درمان سرطان سلول بازال
هدف از درمان سرطان سلول بنیادی، بهبود بیماری به طور کامل بوده و انتخاب روش معالجه مناسب، به نوع، محل و اندازه سرطان، وقوع آن برای اولین بار یا تکرار مجدد بیماری و همچنین وضعیت بیمار برای انجام درمان های بعدی بستگی دارد.
جراحی
سرطان سلول بنیادی، در بیشتر موارد با جراحی ضایعه و بافت سالم اطراف آن بهبود می باید.
این روش های جراحی شامل موارد زیر است:
بافت برداری از طریق جراحی:
در این روش، پزشک قسمتی از بافت سرطانی و تکه ای از بافت سالم پوست را برداشته شده و برای اطمینان از عدم وجود سلول های سرطانی، زیر میکروسکوپ آزمایش می شود.
بافت برداری از طریق جراحی، برای سرطان سلول بازال در نواحی که احتمال بازگشت کمتری دارند، مانند سینه، پشت، دست ها و پاها، مناسب است.
عمل جراحی موهس (Mohs surgery):
در این عمل جراحی، پزشک لایه لایه پوست را برداشته و هر لایه را زیر میکروسکوپ بررسی می کند تا هیچ سلول غیر عادی باقی نمانده باشد.
این پروسه باعث می شود سلول های سرطانی کاملا برداشته شده و به پوست سالم اطراف، در حین جراحی آسیب نرسد.
این روش مناسب سرطان هایی است که امکان بازگشت مجدد آن ها وجود داشته، سرطان به قسمت های عمیق تر پوست رسیده و یا روی صورت بروز پیدا کرده باشد.
روش های درمانی دیگر
در برخی مواقع خاص، که بیمار نمی تواند جراحی شود و یا تمایلی به این کار ندارد، از روش های دیگری استفاده می شود که عبارتند از:
کورتاژ (بافت برداری) و الکترودسیکاسیون (C&E ):
در این روش، پزشک می تواند با استفاده از وسیله تیغه ای گود (کوریت)، لایه های سلول های سرطانی را خراش داده و با یک سوزن الکتریکی، ریشه سرطان را نابود کند.
از این روش، برای درمان سرطان سلول بازال خفیف، که احتمال بازگشت شان کم است و روی پشت، سینه، دست ها و پاها بروز می یابد، استفاده خواهد شد.
پرتو درمانی:
در این شیوه، از پرتو های خیلی قوی، مانند اشعه ایکس و پروتون، برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می شود.
پرتو درمانی در برخی مواقع به جای عمل جراحی و گاهی نیز بعد از جراحی، برای سرطان هایی که امکان بازگشت مجدد دارند، به کار می رود.
فریز کردن:
در این روش، پزشک می تواند با استفاده از نیتروژن مایع، سلول های سرطانی پوست را از بین ببرد (جراحی کرایو یا سرمایی).
این شیوه، برای معالجه ضایعه های پوستی سطحی، بعد از استفاده از کوریت برای از بین بردن سطح سرطان پوست و همچنین درمان سلول های سرطانی ریز و کوچک که قرار است بدون جراحی بهبود یابند، مناسب است.
درمان موضعی:
در این شیوه، با استفاده از کرم و پماد های تجویز شده توسط پزشک، می توان سلول های سرطانی ریز و کوچک را بدون جراحی از بین برد.
درمان فتودینامیک:
در این نوع درمان، از داروهای حساس کننده و نور برای درمان سرطان های پوستی سطحی استفاده می شود.
در طول درمان، یک داروی مایع روی پوست مالیده شده که سلول های سرطانی را به نور حساس می کند، سپس، از طریق تابش نور به ناحیه سرطانی، سلول های بیمار از بین خواهند رفت.
درمان فتودینامیک، نوعی روش جایگزین برای جراحی است.
روش های درمانی برای سرطان های پخش شده در بدن
سرطان سلول بنیادی، به ندرت در غدد لنفاوی و قسمت های دیگر بدن پخش می شوند. روش های مناسب برای درمان این مناطق عبارتند از:
دارودرمانی هدفمند:
دارودرمانی هدفمند روی نقطه ضعف های سلول های سرطانی تمرکز کرده و با کنترل این ضعف ها، می تواند آن ها را از بین ببرد.
در این شیوه، برای نابود کردن سرطان، سیگنال های مولکولی برای رشد سلول را از بین برده و از تکثیر آن ها پیشگیری می کند.
این روش، بعد از درمان های دیگر و در صورت عدم مفید بودن آن ها، استفاده خواهد شد.
شیمی درمانی:
شیمی درمانی زمانی استفاده می شود که درمان های دیگر مناسب نباشد.
در این شیوه، با استفاده از دارو های قوی سلول های سرطانی از بین خواهند رفت.
منبع: مایوکلینیک
توجه: مطالب بخش پزشکی و سلامت وبسایت تاروت رنگی صرفا جنبه آموزشی و اطلاع رسانی دارد. این مطالب نباید توصیه پزشکی تلقی شده و نباید آنها را جایگزین مراجعه به پزشک جهت تشخیص و درمان کرد.
