قرص فاموتیدین – نحوه و میزان مصرف، عوارض و تداخل دارویی

فاموتیدین چیست؟

قرص فاموتیدین (Famotidine) بعنوان یک داروی عمومی و تحت نام تجاری پپسید موجود می باشد.

داروهای عمومی در مقایسه با نوع تجاریشان معمولا قیمت پایین تری دارند. در برخی موارد، ممکن است تمامی مقادیر و انواع دارو در نوع تجاری آن موجود نباشند. فاموتیدین همچنین در قالب یک سوسپانسیون خوراکی و نوع تزریقی نیز موجود است، که می بایست فقط توسط پزشک معالج تجویز شود.

فاموتیدین بعنوان دارویی بدون نسخه هم در دسترس می باشد.

نکات مهم درباره فاموتیدین

1. قرص فاموتیدین بعنوان یک داروی عمومی و تحت نام تجاری پپسید موجود می باشد.
2. همچنین نوع مایع آن را نیز می توانید بصورت خوراکی میل نموده و آنرا تزریق نمایید، آمپول آن تنها با تجویز پزشک می بایست استفاده شود.
3. قرص فاموتیدین برای درمان علایم رفلاکس اسید و سوزش معده استفاده می شود. این دارو سبب کاهش مقدار اسید در معده می شود.

موارد مصرف فاموتیدین

از فاموتیدین برای درمان رفلاکس معده و سوزش آن استفاده می شود. این کار با کاهش مقدار اسید در معده صورت می گیرد.

از این دارو در درمان حالات زیر استفاده می شود:

• بیماری رفلاکس معده به مری (GERD): ( GERD ) زمانی رخ می دهد که اسید معده به سمت مری باز میگردد (لوله ای که دهان را به معده وصل می کند). این حالت سبب ایجاد حس سوزش در قفسه سینه یا گلو، مزه ترشی در دهان و یا رها کردن گاز معده می شود.
• زخم های اثنی عشری: اثنی عشر بخشی از روده است که غذا پس از خارج شدن از معده از آن عبور می کند.
• زخم معده: این زخم ها که با نام زخم های شکمی نیز شناخته می شوند، نوعی زخم دردناک در پوشش داخلی معده هستند.
• حالتی که معده اسید بسیار زیادی تولید می کند: این وضعیت شامل سندروم زولینگر- الیسون می شود.

این دارو را بعنوان بخشی از یک درمان ترکیبی استفاده می کنند. یعنی شما می بایست این دارو را در کنار داروهای دیگر استفاده کنید.

نحوه عملکرد دارو

این گیرنده سبب رها شدن اسید در معده می شود، پس با مسدود شدن آن، فاموتیدین می تواند مقدار اسید رها شده در معده را کاهش دهد.

عوارض جانبی

 

قرص خوراکی فاموتیدین سبب خواب آلودگی نمی شود، اما ممکن است عوارض جانبی دیگری داشته باشد.

شایع ترین عوارض جانبی فاموتیدین

عوارض جانبی شایع این دارو در بزرگسالان کمی با عوارض آن در کودکان متفاوت است.

عوارض جانبی در بزرگسالان شامل:

• سردرد
• سرگیجه
• یبوست
• اسهال

کودکان زیر یک سال ممکن است حالت زیر را تجربه کنند:

• پریشانی، بی قراری غیر عادی یا گریه بی دلیل

اگر این عوارض جانبی خفیف باشند، طی چند روز یا چند هفته از بین خواهند رفت. در صورت شدید بودن عوارض یا ماندگاری آنها با پزشک خود مشورت نمایید.

عوارض جانبی جدی

در صورتی که علائم خطرناک بوده و یا فکر می کنید که به درمان اورژانسی نیاز دارید، سریعتر به اورژانس مراجعه کنید.

عوارض جانبی جدی و علائم آنها به شرح زیر می باشد:

مشکلات مربوط به ضربان قلب:

• سرگیجه
• غش و بیهوشی
• تنگی نفس
• ضربان قلب نامنظم

مشکلات مربوط به ضعف عضلانی شدید:

• درد غیر عادی عضله
• ضعف
• تب

مشکلات عصبی:

• پریشانی
• اضطراب
• افسردگی
• مشکل خواب
• تشنج

مشکلات جنسی، مانند کاهش تحریک جنسی

علائم ناشی از مشکلات کبدی:

• ضعف غیر عادی
• کاهش اشتها
• درد در ناحیه شکم (قسمت معده)
• تغییر رنگ ادرار
• زرد شدن رنگ پوست یا سفیدی چشم

مشکلات پوستی:

• تاول
• خارش
• زخم در داخل دهان

تداخل دارویی فاموتیدین با داروهای دیگر

قرص خوراکی فاموتیدین می تواند با داروهای دیگر، ویتامین ها یا داروهای گیاهی که در حال استفاده از آن ها هستید، تداخل داشته باشد. تداخل زمانی اتفاق می افتد که ماده ای نحوه کارکرد دارو را تغییر دهد. این امر مضر بوده یا می تواند از کارکرد صحیح دارو جلوگیری کند.

برای جلوگیری از این تداخل، پزشک شما می بایست تمام داروهایی که استفاده می کنید را به دقت بررسی کند. لیست تمام داروها، ویتامین ها و داروهای گیاهی ای که مصرف می کنید را در اختیار پزشکتان قرار دهید و برای پی بردن به نحوه تداخل فاموتیدین با داروهایی که مصرف می کنید، با پزشک خود یا یک متخصص مشورت نمایید.

خطرات مربوط به فاموتیدین

در مورد استفاده از قرص خوراکی فاموتیدین چند هشدار وجود دارد:

خطر آلرژی

فاموتیدین می تواند باعث واکنش شدید آلرژیک شود. علائم این واکنش ها عبارتند از:

• مشکل تنفسی
• ورم چشم ها یا صورت
• ورم گلو یا زبان
• خارش
• کهیر

اگر این واکنش های آلرژیک را تجربه نمودید، سریعا با پزشک خود یا اورژانس ۱۱۵ تماس بگیرید. در صورت شدید بودن علائم، به نزدیکترین مرکز اورژانس مراجعه کنید.

حتی با وجود مشاهده یک واکنش آلرژیک به این دارو یا سایر مسدود کننده های گیرنده هیستامین (مانند سیمتیدین، رانیتیدین یا نیزاتیدین) هرگز مجددا از آن استفاده نکنید، زیرا می توانند کشنده باشند.

هشدار به افراد دارای شرایط خاص

افراد مبتلا به بیماری های شدید یا متوسط کلیوی:

در صورت داشتن مشکلات کلیوی، شما قادر به دفع این دارو از کلیه هایتان نخواهید بود. این امر می تواند سطح دارو را در بدنتان افزایش دهد. سطوح افزایش یافته می توانند سبب عوارض جانبی بیشتر مانند گیجی و ریتم نامنظم قلبی شوند که تطویل QT نامیده می شود.

زنان باردار:

هنوز در زمینه خطر تاثیر فاموتیدین بر روی جنین انسان، مطالعات کافی صورت نگرفته است. تحقیقات انجام شده بر روی حیوانات در زمان استفاده مادر از این دارو، خطری را متوجه جنین نکرده است. هرچند تحقیقات بر روی حیوانات همیشه مطابق با واکنش آزمایشات انسانی نیست.

در صورت بارداری یا برنامه ریزی برای باردار شدن، با پزشک خود مشورت کنید. در زمان بارداری تنها در صورت لزوم می بایست از این دارو استفاده شود.

برای زنان شیرده:

فاموتیدین می تواند وارد شیر مادر شده و باعث برخی عوارض جانبی در کودک شیرخوار شود. درصورت شیردهی به نوزاد، با پزشک خود مشورت نمایید. می بایست درباره توقف شیردهی یا استفاده از این دارو تصمیم بگیرید.

در سالمندان:

کلیه های سالمندان بخوبی کلیه های سالم کار نمی کنند. این امر سبب کاهش روند پردازش دارو در بدن می شود. در نتیجه، دارو برای مدت طولانی تری در بدن باقی مانده و سبب افزایش خطر عوارض جانبی می شود.

در کودکان:

در درمان بیماری رفلاکس معده به مری (GERD) فاموتیدین را می توان برای کودکان در همه رده های سنی استفاده نمود.

استفاده از این دارو در کودکان کمتر از ۱ سال جهت درمان زخم ها، هنوز مورد مطالعه قرار نگرفته است.

درباره استفاده از این دارو در درمان حالات پاتولوژیک ترشح بیش از حد اسید در افراد زیر ۱۸ سال، هنوز مطالعه ای انجام نشده است.

نحوه مصرف فاموتیدین در انواع بیماری ها

مقدار، نوع و توالی زمانی داروهایی که مصرف می کنید به موارد زیر بستگی دارد:

• سن بیمار
• نوع و شدت بیماری تحت درمان
• نحوه واکنش به اولین مقدار مصرفی دارو
• سایر شرایط پزشکی بیمار

مطالبی که در ادامه می خوانید دوز توصیه شده معمول برای درمان را نشان می دهد. برای تشخیص دوز مورد نیاز خود حتما به پزشک مراجعه کنید.

دوز دارو و میزان مصرف آن ها

نام عمومی: فاموتیدین

• شکل: قرص خوراکی
• دوز: ۲۰ و ۴۰ میلی گرمی

نام تجاری: پپسید

• شکل: قرص خوراکی
• دوز: ۲۰ و۴۰ میلی گرمی

مقدار مناسب برای زخم اثنی عشر

برای بزرگسالان (بالای ۱۸ سال)

• مقدار برای مصرف کوتاه مدت: روزانه ۴۰ میلی گرم قبل از خواب بمدت ۸ هفته. پزشک می تواند مقدار دارو را به دو وعده ۲۰ میلی گرمی تقسیم کند که می بایست ۲ بار در روز استفاده شود.
• مقدار برای مصرف بلند مدت: روزانه ۲۰ میلی گرم قبل از خواب

برای کودکان (۱تا ۱۷ سال)

• مقدار برای مصرف کوتاه مدت: روزانه ۴۰ میلی گرم قبل از خواب بمدت ۸ هفته. پزشک می تواند مقدار دارو را به دو وعده ۲۰ میلی گرمی تقسیم کند که می بایست ۲ بار در روز استفاده شود.
• مقدار برای مصرف بلند مدت: روزانه ۲۰ میلی گرم قبل از خواب
• تغییر مقدار: بنا به نوع واکنش شما به دارو، پزشک می تواند مقدار و دوز دارو را افزایش دهد. این مقدار از دارو می تواند تا ۱ میلی/کیلو گرم در روز افزایش پیدا کند.

برای کودکان (کمتر از ۱سال)

نتایج استفاده از این دارو در درمان کودکان کمتر از ۱ سال هنوز مورد مطالعه قرار نگرفته است.

مقدار مصرف در سالمندان (۶۵ سال به بالا)

کلیه های سالمندان بخوبی کلیه های سالم کار نمی کنند. این امر سبب کاهش روند دفع دارو از بدن می شود. در نتیجه، دارو برای مدت طولانی تری در بدن باقی مانده و سبب افزایش خطر عوارض جانبی می شود. پزشک می تواند با تجویز مقدار کمی از این دارو شروع کند یا طبق جدول مقادیر مختلف دارو پیش برود. این امر مانع از تجمع دارو در بدن شده و از بالا رفتن سطح آن جلوگیری می کند.

ملاحظات خاص

در افراد مبتلا به بیماری های شدید یا متوسط کلیوی، پزشک می تواند مقدار مصرف دارو را به نصف کاهش داده، یا بجای مصرف روزانه هر ۳۶-۴۸ ساعت یکبار مصرف آن را تجویز نماید.

مقدار مناسب برای زخم معده

مصرف در بزرگسالان (۱۸ سال به بالا)

• مقدار مصرف در کوتاه مدت: روزانه ۴۰ میلی گرم قبل از خواب به مدت ۸ هفته.

مصرف کودکان (۱ تا ۱۷ سال)

• مقدارمصرف در کوتاه مدت: مصرف روزانه ۰٫۵ میلی به ازای کیلو گرم از وزن فرد، تا ۴۰ میلی گرم بصورت روزانه. می توانید این مقدار را قبل از خواب و یا در ۲ مقدار برابر، ۲ بار در روز به مدت ۸ هفته مصرف کنید.
• تغییر مقدار: بنا به نوع واکنش شما به دارو، پزشک می تواند مقدار و نیروی دارو را افزایش دهد. این مقدار از دارو می تواند تا ۱ میلی/کیلو گرم در روز افزایش پیدا کند.

مقدار دارو در کودکان (کمتر از ۱سال)

• نتایج استفاده از این دارو در درمان این حالات در کودکان کمتر از ۱ سال هنوز مورد مطالعه قرار نگرفته است.

مقدار مصرف در سالمندان(۶۵ سال به بالا)

• کلیه های سالمندان بخوبی کلیه های سالم کار نمی کنند. این امر سبب کاهش روند دفع دارو از بدن می شود. در نتیجه، دارو برای مدت طولانی تری در بدن باقی مانده و سبب افزایش خطر عوارض جانبی می شود. پزشک می تواند با تجویز مقدار کمی از این دارو شروع کند یا طبق جدول مقادیر مختلف دارو پیش برود. این امر مانع از تجمع دارو در بدن شده و از بالا رفتن سطح آن جلوگیری می کند.

ملاحظات خاص

افراد مبتلا به بیماری های شدید یا متوسط کلیوی:

پزشک می تواند مقدار مصرف دارو را به نصف کاهش داده، یا بجای مصرف روزانه هر ۳۶-۴۸ ساعت یکبار مصرف آن را تجویز نماید.

مقدار دارو برای بیماری رفلاکس معده به مری

مصرف بزرگسالان (۱۸ سال به بالا)

• علائم بیماری رفلاکس معده به مری (GERD): مصرف ۲۰ میلی گرم از دارو دو بار در روز بمدت ۶ هفته
• التهاب مری با علائم مربوط به GERD (مری تحریک شده بخاطر زخم): مصرف ۲۰-۴۰ میلی گرم دو بار در روز بمدت ۱۲ هفته

مصرف کودکان (۱ تا ۱۷ سال)

• علائم بیماری رفلاکس معده به مری (GERD): مصرف ۲۰ میلی گرم از دارو دو بار در روز بمدت ۶ هفته
• التهاب مری با علائم مربوط به GERD (مری تحریک شده بخاطر زخم): مصرف ۲۰-۴۰ میلی گرم دو بار در روز بمدت ۱۲ هفته
• تغییر مقدار: بنا به نوع واکنش شما به دارو، پزشک می تواند مقدار و نیروی دارو را افزایش دهد. این مقدار از دارو می تواند تا ۲ میلی/کیلو گرم در روز افزایش پیدا کند.

مصرف نوزادان (۳ ماهه تا ۱ ساله)

• مقدار: مصرف روزانه ۰٫۵ میلی /کیلو گرم از وزن فرد، دو بار در روز تا ۸ هفته

مصرف نوزادان (۰-۳ ماه)

• مقدار: مصرف روزانه ۰٫۵ میلی به ازای کیلو گرم از وزن فرد، تا ۸ هفته

مقدار مصرف در افراد مسن (۶۵ سال به بالا)

کلیه های سالمندان بخوبی کلیه های سالم کار نمی کنند. این امر سبب کاهش روند دفع دارو از بدن می شود. در نتیجه، دارو برای مدت طولانی تری در بدن باقی مانده و سبب افزایش خطر عوارض جانبی می شود. پزشک می تواند با تجویز مقدار کمی از این دارو شروع کند یا طبق جدول مقادیر مختلف دارو پیش برود. این امر مانع از تجمع دارو در بدن شده و از بالا رفتن سطح آن جلوگیری می کند.

ملاحظات خاص

افراد مبتلا به بیماری های شدید یا متوسط کلیوی: پزشک می تواند مقدار مصرف دارو را به نصف کاهش داده، یا بجای مصرف روزانه هر ۳۶-۴۸ ساعت یکبار مصرف آن را تجویز نماید.

مقدار مناسب برای کنترل ترشح بیش از حد اسید

در بزرگسالان (۱۸ سال به بالا)

• مقدار معمول برای شروع: هر ۶ ساعت ۲۰ میلی گرم
• افزایش مقدار: پزشک می تواند براساس علائم شما، مقدار دارو را افزایش دهد
• حداکثر میزان دارو: افراد مبتلا به نوع شدید بیماری، می توانند هر ۶ ساعت ۱۶۰ میلی گرم از دارو را استفاده کنند

استفاده در کودکان (۰-۱۷ سال)

استفاده از این دارو در درمان این حالت، برای افراد زیر ۱۸ سال هنوز مورد مطالعه قرار نگرفته است.

مقدار مصرف در افراد مسن (۶۵ سال به بالا)

کلیه های سالمندان بخوبی کلیه های سالم کار نمی کنند. این امر سبب کاهش روند دفع دارو از بدن می شود. در نتیجه، دارو برای مدت طولانی تری در بدن مانده و سبب افزایش خطر عوارض جانبی می شود. پزشک می تواند با تجویز مقدار کمی از این دارو شروع کند یا طبق جدول مقادیر مختلف دارو پیش برود. این امر مانع از تجمع دارو در بدن شده و از بالا رفتن سطح آن جلوگیری می کند.

ملاحظات خاص

افراد مبتلا به بیماری های شدید یا متوسط کلیوی: پزشک می تواند مقدار مصرف دارو را به نصف کاهش داده، یا بجای مصرف روزانه هر ۳۶-۴۸ ساعت یکبار مصرف آن را تجویز نماید.

دستورالعمل استفاده از فاموتیدین

قرص خوراکی فاموتیدین برای درمان بلند مدت سندروم زولینگر- الیسون و برای بهبود زخم ها استفاده می شود. در درمان کوتاه مدت بیماری رفلاکس معده به مری (GERD) و زخم های معده و اثنی عشر نیز از این قرص استفاده می شود. در صورت عدم استفاده طبق دستورالعمل، ممکن است دارو خطراتی را به دنبال داشته باشد.

اگر به یکباره مصرف دارو را متوقف کنید: رفلاکس اسید، سوزش سر دل یا علائم مربوط به زخم نه تنها بهبود نخواهد یافت، بلکه ممکن است وخیم تر شود.

اگر وعده ای را جا انداختید یا طبق برنامه دارو را مصرف نکردید: درمان شما به خوبی جواب نخواهد داد و یا کارایی آن بکلی متوقف خواهد شد. برای کارایی مناسب این دارو، همیشه باید مقداری از آن در بدن موجود باشد.

در صورت استفاده بیش از حد:

سطح دارو در بدن به میزان خطرناکی خواهد رسید. علائم استفاده بیش از حد از دارو عبارتند از:

• پریشانی
• گیجی
• تشنج
• درد شدید عضلات

اگر فکر می کنید که مقدار زیادی از این دارو مصرف کرده اید، با پزشک خود و یا مراکز کنترل سم تماس بگیرید. اما در صورتی که این علائم شدید هستند، هرچه سریعتر به مراکز اورژانس مراجعه نمایید.

در صورت فراموش نمودن وعده دارویی: به محض به یاد آوردن، دارو را مصرف کنید. اما اگر فاصله زمانی کمی تا مصرف قرص بعدی باقی مانده است، تنها یک وعده را استفاده کنید. هرگز دو وعده دارویی را یکجا مصرف نکنید، این امر می تواند منجر به عوارض جانبی خطرناکی شود.

اطمینان از کارکرد دارو: می بایست درد کمتری داشته باشید و علائمتان بهبود یافته باشد.

ملاحظات مهم در استفاده از فاموتیدین

در صورت تجویز پزشک، در استفاده از قرص خوراکی فاموتیدین به ملاحظات زیر توجه داشته باشید.

کلی

• می توانید این قرص را با غذا یا بدون آن میل کنید.
• قرص را طی ساعت های تعیین شده توسط پزشک مصرف نمایید.
• می توانید قرص را بریده یا بخراشید.
• این دارو در هر داروخانه ای موجود نیست بنابر این در زمان دریافت نسخه، برای اطمینان از موجود بودن این دارو، با داروخانه تماس بگیرید.
• قرص های خوراکی را در دمای ۷۷ درجه فارنهایت (۲۵ درجه سانتیگراد) نگهدارید. می توان این قرص ها را برای مدت کوتاه در دمای ۵۹-۸۶ درجه فارنهایت (۱۵-۳۰درجه سانتی گراد) نیز نگهداری کرد. قرص ها را دور از نور خورشید قرار دهید.
• دارو را در مکان های مرطوب و نم دار مانند حمام قرار ندهید.

تجویز مجدد

این دارو ممکن است مجددا برای شما تجویز شود. برای این منظور شما نیاز به نسخه جدید نخواهید داشت. پزشک تعداد قرص های مورد نظر را در نسخه قبلی شما خواهد نوشت.

سفر

استفاده از دارو در زمان سفر:

• همیشه دارو را همراهتان داشته باشید. در زمان پرواز، حتما قرص را در کیف دستیتان بگذارید.
• نگران دستگاه های اشعه ایکس فرودگاه نباشید، این اشعه به دارو آسیبی نمی رساند.
• شاید لازم باشد که لیبل قرصتان را به مامور فرودگاه نشان دهید. همیشه ظرف اصلی دارو را با خود به همراه داشته باشید.
• این دارو را به ویژه در آب و هوای خیلی گرم یا خیلی سرد در قسمت داشبورد ماشین یا داخل ماشین رها نکنید.

رژیم غذایی

برخی غذاها و نوشیدنی های مشخص می توانند سبب تحریک معده شوند. این تحریک می تواند موجب بدتر شدن علائم بیماری شما شود. پزشک ممکن است استفاده از غذاهای تند و ادویه دار، اسیدی و چرب را در زمان استفاده از این قرص برایتان ممنوع کند. غذاهای اسیدی شامل گوجه و مرکبات می شود. همچنین پزشک می تواند شما را از نوشیدنی های کافئین دار منع کند.

بیمه

بسیاری از شرکت های بیمه برای این دارو نیاز به مجوز قبلی دارند. بدان معنا که دکتر داروساز قبل از تحویل نسخه به بیمار، نیاز به موافقت شرکت بیمه جهت پرداخت نسخه را دارد.

 

آیا جایگزین دیگری نیز وجود دارد؟

داورهای دیگری نیز برای درمان شرایط شما وجود دارد. برخی از این داروها نسبت به داروهای دیگر برای شما مناسب ترند. با پزشک خود درباره داروهای دیگر که ممکن است برای شما مفید باشد، مشورت نمایید .

سلب مسولیت: این سایت تمامی تلاش خود را برای تضمین صحت، جامع بودن و به روز بودن تمامی این اطلاعات انجام داده است. هرچند، این مقاله را نباید جایگزین دانش و تخصص متخصصان زبده بخش مراقبت از سلامت نمود. همیشه قبل از استفاده از هر دارویی با پزشک یا متخصص مربوطه مشورت نمایید. اطلاعات دارویی ذکر شده در اینجا قابل تغییر بوده و قادر به پوشش تمامی استفاده های احتمالی، دستورالعمل ها، هشدارها، احتیاط ها، تداخلات دارویی، واکنش های آلرژیک یا تاثیرات معکوس نمی باشد. نبود هشدارها یا سایر اطلاعات در خصوص یک دارو، نشان دهنده ایمنی، کارایی یا تناسب یک دارو یا ترکیبی از داروها برای تمامی بیماران یا تمامی استفاده های مشخص نمی باشد.

منبع: هلس لاین