وارفارین و هر آنچه که باید درباره آن بدانید!

وارفارین و هر آنچه که باید درباره آن بدانید!

وارفارین (Warfarin) که با نام های تجاری کومادین (Coumadin) یا جانتوون (Jantoven) نیز مشهور است، از داروهای ضد انعقاد خون است که برای درمان مشکلات لخته شدن خون (مانند ترومبوز ورید عمقی و آمبولی ریه) و یا برای جلوگیری از ایجاد لخته های خون تجویز می شود.

این دارو برای اولین بار در گیاه شبدر شیرین فاسد شده کشف و مورد استفاده قرار گرفت.

وارفارین مورد اعتمادترین دارو در دسته خود است و به عنوان یک ضدانعقاد خوراکی و گاهی هم تزریقی در انسان مصرف می شود.

اگرچه وارفارین معمولا به عنوان داروی رقیق کننده خون نیز شناخته شده اما اصطلاح درست تر آن داروی ضد انعقاد می باشد زیرا با کاهش مقدار پروتئین های لخته کننده در خون به بهبود جریان خون در بدن کمک می کند.

اگر لخته ای وجود داشته باشد، وارفارین آن را حل نمی کند، بلکه از بزرگ شدن آن جلوگیری می کند و شاید با این فرصت ایجاد شده به سیستم ترومبولیز (حل کننده لخته) طبیعی بدن اجازه این کار را بدهد.

اگرچه وارفارین معمولاً برای درمان لخته های خون استفاده می شود، ولی می تواند عوارض جانبی خطرناکی داشته و باعث خون ریزی شدید نیز بشود.

از این رو، بهتر است با علائم هشدار دهنده و نحوه جلوگیری از این عوارض جانبی آشنا شوید.

اگر برای جلوگیری از لخته شدن خون، برای شما وارفارین تجویز شده است، احتمالاً می دانید که این داروی قدرتمند می تواند زندگی شما را نجات دهد.

اما یادآوری این نکته حایز اهمیت است که وارفارین ممکن است عوارض جانبی جدی نیز داشته باشد.

همان عملکرد وارفارین که از لخته شدن خون جلوگیری می کند، می تواند منجر به خونریزی نیز بشود.

شیوه درمان وارفارین، تعادل خاصی دارد، اما برخی عوامل ممکن است این در این تعادل، اختلال ایجاد کرده و خطر خون ریزی را افزایش دهند.

این موارد شامل استفاده نادرست از وارفارین و تداخل با برخی داروها، مکمل ها یا مواد غذایی، تغییرات رژیم غذایی و بیماری ها می باشد.

در صورت تجویز وارفارین توسط پزشک، از عوارض جانبی و نحوه جلوگیری از آن، آگاه شوید.

سطح خونی وارفارین با تستی بنام PT و INR کنترل می شود که این میزان ممکن است با توجه شرایط بیماری شما و نظر پزشک شما متفاوت باشد.

اغلب INR معادل ۲- ۳ نشانگر سطح درمانی وارفارین است مگر در موارد دریچه مصنوعی میترال یا برخی شرایط بالینی پرخطر که تا ۳٫۵ بالا میبرند.

INR کمتر از ۱٫۸ نشان می دهد که خون شما انعقاد پذیری بالا دارد و شما ممکن است در معرض تشکیل لخته قرار بگیرید، در این حالت پزشک معالج شما مقدار دارو را افزایش میدهد.

در موارد INR بالاتر از سطح درمانی خطر خونریزی وجود دارد و پزشک معالج شما باید مقدار دارو را کم کند.

مقدار وارفارین را نمی توان مثل سایر داروها بر اساس سن و وزن بدن تعیین کرد.

مقدار داروی مورد نیاز در افراد مختلف بسیار متفاوت بوده و به شدت وابسته به قدرت متابولیسم این دارو در بدن است.

(مثلا در یک بیمار با یک چهارم قرص یک روز در میان و در بیمار دیگر با بیش از دو قرص در روز به هدف درمانی میرسیم)

پس در حین مصرف این دارو باید مکرراً آزمایش خون (PT- INR) داده شود تا سرعت لخته شدن خون اندازه گیری شود.

پزشک براساس سرعت لخته شدن خون مقدار وارفارین را تعیین می کند تا در حالی که از لخته شدن خون جلوگیری می شود، خطر خونریزی خود به خودی وجود نداشته باشد.

در کسانی که وارفارین را تازه شروع میکنند INR ممکن است سطح متغیری داشته باشد، از این رو کنترل مکرر سطح INR هر چند روز تا رسیدن آن به سطحی ثابت لازم است و بعد از آن تقریبا هر ماه یکبار ضروری است، مگر پزشک معالج نظر دیگری داشته باشد.

چه زمانی وارفارین تجویز می شود؟

در صورت داشتن موارد زیر، ممکن است وارفارین دریافت کنید:

• وجود لخته خون نزدیک یا درون قلب فرد که می تواند باعث سکته مغزی، حمله قلبی یا آسیب به اندام شود.
• وجود لخته خون در ریه ها (آمبولی ریوی)
• وجود لخته خون در قسمت های دیگر بدن (ترومبوز وریدی)
• خطر لخته شدن خون در قلب، که می تواند در اثر غیر عادی بودن ضربان قلب (آریتمی) رخ دهد.
• دریچه قلبی مصنوعی مکانیکی که مستعد تشکیل لخته خون است.

عوارض جانبی وارفارین چیست؟

مهم ترین عارضه وارفارین، خون ریزی است، ولی با وجود این که خطر زیادی ندارد، باید از مشکلات احتمالی آن آگاه شوید.

به عنوان مثال، ممکن است هنگام بریدن دست یا خون دماغ شدن، خون ریزی متوقف نشده یا فرد دچار خون ریزی داخلی شود.

در صورت داشتن هر یک از موارد زیر، فوراً به اورژانس مراجعه کنید:

• خونریزی شدید، به عنوان مثال: شدید تر از خونریزی عادی در دوران قاعدگی
• ادرار قرمز یا قهوه ای
• مدفوع سیاه یا خونی
• سردرد شدید یا معده درد
• درد، حساسیت یا تورم مفاصل، به خصوص پس از آسیب دیدگی
• استفراغ خونی یا تیره و دارای ذرات شبیه به قهوه
• سرفه خونی
• ریزش مو
• زخم یا لکه‌های سفید در دهان
• گلودرد
• خستگی
• زردی چشم‌ها یا پوست
• کبودی بدن بدون ضربه یا آسیب
• سرگیجه یا ضعف
• آسیب دیدگی سر، حتی بدون خونریزی
• خونریزی ناشی از زخم یا تزریقات که قطع نمی شود
• عادت ماهیانه شدید یا خونریزی واژینال غیر طبیعی
• کهیر
• مشکل در تنفس
• ورم صورت، لب ها، زبان یا گلو

نکته

خونریزی بخصوص در ابتدای دوره یا مصرف بیش از حد دارو شایع ترین عارضه جانبی وارفارین محسوب می شود که در برخی موارد می تواند کشنده باشد.

به همین دلیل سازمان غذا و دارو درباره مصرف این دارو هشدار داده است.

سکته مغزی

با استفاده از وارفارین احتمال سکته مغزی از نوع خونریزی‌‌دهنده (هموراژیک) افزایش می یابد.

اما این امر به معنای آن نیست که باید وارفارین را کنار گذاشت زیرا در مطالعات متعدد اثبات شده است که عوارض وارفارین به مراتب کمتر از خطرات بیماری اولیه است.

مصرف وارفارین در سالمندان (بالاتر از ۸۰ سال) با خطر بیشتر خونریزی مغزی همراه است. اما حتی با در نظرگرفتن خطر خونریزی، وارفارین نسبت به آسپیرین در درمان آریتمی فیبریلاسیون دهلیزی ارجحیت دارد.

در آریتمی قلبی فیبریلاسیون دهلیزی به کار می‌رود که در آن دو حفره فوقانی قلب نمی توانند به طور موثر منقبض شوند و در نتیجه این وضعیت، مبتلایان را در معرض لخته ‌‌شدن خون در داخل دهلیز قلب و امکان کنده شدن لخته و فرستاده ‌شدن این لخته‌ها به درون شریان‌های مغز و ایجاد سکته مغزی ناشی از اشکال در خونرسانی (سکته ایسکمیک) می‌شود.

وارفارین و نکروز پوستی

با وجود این که وارفارین به ندرت باعث از بین رفتن بافت پوست (necrosis) می شود، اما گاهی ممکن است این عارضه، چند روز بعد از مصرف این دارو نمایان شود.

در دوره درمان وارفارین در صورت مشاهده علائم مرگ بافت های پوستی، نکروز پوستی یا قانقاریا حتما با پزشک تماس بگیرید زیرا مصرف این دارو گاهی با ایجاد لخته های خون همراه است که باعث مسدود شدن جریان طبیعی خون شده و به مرگ بافت ها یا قطع اعضای آسیب دیده منجر شود.

این مشکلات پوستی از جمله عوارضی هستند که ممکن است خیلی زود و پس از شروع مصرف وارفارین دیده شود بنابراین در صورت داشتن هریک از علائم زیر به اورژانس مراجعه کنید تا از قطع عضو جلوگیری شود:

• درد، ورم، احساس سرما یا داغی، تغییرات پوستی یا تغییر رنگ در هر جایی از بدن
• درد ناگهانی و شدید پا، زخم پا، ارغوانی شدن انگشتان دست یا پا

با پزشک خود، درباره این موارد نیز حرف بزنید:

• خونریزی لثه ها بعد از مسواک زدن
• خونریزی بین دوره های قاعدگی
• اسهال، استفراغ یا عدم توانایی در غذا خوردن بیش از ۲۴ ساعت
• تب

چه چیزی می تواند خطر خونریزی را افزایش دهد؟

برخی مطالعات نشان می دهد که خطر خونریزی، به طور کلی در سه ماه اول درمان با وارفارین بیشتر است.

افراد مسن و کسانی که از  سایر داروهای رقیق کننده خون استفاده می کنند، معمولاً بیشتر در معرض خطر خونریزی هستند.

برخی از اشخاصی که وارفارین مصرف می کنند، ممکن است به دلایل ژنتیکی، بیشتر در معرض خون ریزی باشند.

برای تشخیص این موضوع و تعیین دوز مناسب دارو، پزشک آزمایشات ژنتیکی نیز تجویز خواهد کرد.

بیماری ها و عواملی که خطر خونریزی را افزایش می دهد عبارتند از:

• فشار خون کنترل نشده
• سابقه سکته مغزی
• زخم معده، گاستریت و سایر بیماری های گوارشی
• مشکلات کلیوی
• سرطان
• مشروبات الکلی
• بیماری کبد
• افزایش خطر زمین خوردن و افتادن
• تعویض دریچه قلب
• حمله قلبی که اخیرا رخ داده و سایر بیماری های قلبی جدی
• سرطان یا کم بودن تعداد سلول های خون
• تصادف یا جراحی
• برخی عمل های جراحی همچون تعویض مفصل ران / زانو
• سن بالای ۶۵ سال

در صورت ابتلا به هریک از بیماری های زیر قبل از مصرف وارفارین با پزشک مشورت کنید:

• دیابت
• نارسایی احتقانی قلب
• بیماری کبدی و کلیوی یا اگر دیالیزی هستید
• کمبود لخته شدن ارثی
• کاهش پلاکت خون بعد از دریافت هپارین

چه داروها، مکمل ها و غذاهایی با وارفارین تداخل دارند؟

مانند هر داروی دیگری، وارفارین می تواند با داروها، غذاها، ویتامین ها یا مکمل های گیاهی تداخل داشته باشد. این اتفاق ممکن است اثر وارفارین را کاهش یا خطر خونریزی را افزایش دهد. بیش از ۱۲۰ دارو و مواد غذایی در این زمینه، شناسایی شده اند.

داروهای متداولی که با وارفارین تداخل دارند، عبارتند از:

• آسپرین و داروهای حاوی آن
• استامینوفن (Tylenol و …) یا محصولات حاوی آن
• داروهای ضد اسید معده (امپرازول، پنتوپرازول و …) یا ملین ها
• بسیاری از آنتی بیوتیک ها
• داروهای ضد قارچ مانند فلوکونازول (Diflucan)
• داروهای سرماخوردگی یا آلرژی
• ایبوپروفن (Advil، Motrin IB و …) یا ناپروکسن (Aleve، Naprelan و …)
• داروهایی که ضربان غیر طبیعی قلب را درمان می کنند، مانند آمیودارون (Pacerone، Nexterone)
• سیپروفلوکستین (سیپرو)
• اریترومایسین (اریتروسین)
• کلاریترومایسین (بیاکسین)
• مترونیدازول (فلاگیل)
• سولفامتوکسازول/تری متوپریم (سپترا)
• فلوکونازول (دیفلوکان)
• کاربامازاپین (تگرتول)
• فنی توئین (دیلانتین)
• فنوباربیتال
• ایندومتاسین
• دیکلوفناک
• ملوکسیکام
• سایمیتیدین

مکمل های رایجی که می توانند با وارفارین تداخل داشته باشند عبارتند از:

کوآنزیم Q10 (ubiquinone)

دونگ کوئی

سیر

ثابت شده است که سیر از تشکیل لخته در خون جلوگیری می کند و باعث افزایش رقت خون می گردد.

بیمارانی که وارفارین مصرف می نمایند، نباید بیشتر از ۱ حبه سیر در روز مصرف کنند زیرا ممکن است باعث رقیق شدن بیش از حد خون و احتمال خونریزی گردد.

کُهَن‌دار یا گینکو

جینسنگ

چای سبز

چای سبز باعث خنثی شدن اثر وارفارین می گردد.

بنابراین افرادی که چای سبز و وارفارین مصرف می نمایند، باید خون خود را مرتباً چک کنند تا اثر دارو کم نشده باشد.

مخمر سنت جان

ویتامین E

گل راعی یا هوفاریقون

روغن

روغن های نباتی آفتابگردان، کانولا، سویا و پنبه دانه از منابع غنی ویتامین K می باشند.

ضمن پیروی از یک رژیم غذایی کم چرب، از افزودن روغن های مخصوص سالاد یا پخت و پز به غذا خودداری نمایید.

میخک

غذاها و نوشیدنی هایی که ممکن است با وارفارین تداخل داشته باشند، به شرح زیر می باشند:

آب میوه یا میوه کرن بری

گریپ فروت

در صورت مصرف مداوم آب گریپ فروت اثر وارفارین زیاد شده و احتمال خونریزی را زیاد می کند.

در مصرف گریپ فروت و آب گریپ فروت احتیاط کنید.

الکل

شیرین بیان سیاه

کلم برگ، کلم بروکلی، بروکسل، گل کلم، کلم

جعفری

برگ خردل

جگر

جگر حیوانات و طیور منبع غنی از ویتامین K می باشد.

میزان ۱۰۰ گرم ویتامین K جگر معادل یک فنجان سبزیجات برگ سبز می باشد.

در صورت مصرف ۱۰۰ گرم جگر در روز باید از مصرف سایر منابع ویتامین K مانند انواع سبزیجات خودداری شود.

زنجبیل

این داروی گیاهی از تشکیل لخته در خون جلوگیری می نماید، لذا باید از مصرف آن خودداری شود.

خیار

پوست خیار حاوی ویتامین K می باشد. تا حد امکان خیار را بدون پوست مصرف نمایید.

سویا

مصرف فرآورده های لوبیای سویا و شیر سویا باعث کاهش اثر ضد لخته ای وارفارین و افزایش احتمال بروز لخته می گردد.

از مصرف فرآورده های حاوی سویا خودداری نمایید.

گزنه

برگ های گیاه گزنه دارای ویتامین K می باشند و اثر وارفارین را کاهش می دهند، بنابراین از مصرف آن باید خودداری شود.

انبه

مصرف فرآورده های انبه و آب و عصاره انبه باعث افزایش اثر ضد لخته ای وارفارین و احتمال خونریزی می گردد، بنابراین باید از مصرف آن خودداری شود.

زرد چوبه

پیاز

این دو ماده غذایی هم دارای اثرات ضد لخته ای می باشند و مصرف زیاد آن ها باعث افزایش احتمال خونریزی می گردد.

مصرف یک عدد پیاز کوچک در روز منعی ندارد.

توجه داشته باشید که محدودیت های ذکر شده تنها در مورد سبزیجات برگ سبز می باشد و مصرف میوه ها محدودیتی ندارد.

فرآورده های پروبیوتیک

مصرف فرآورده های پروبیوتیکی مانند ماست پروبیوتیک یا همان پروماس که اخیراً به بازارهای کشور وارد شده است باعث افزایش تولید ویتامین K در بدن می گردد، بنابراین مصرف این گونه فرآورده ها باعث افزایش نیاز به مصرف وارفارین می گردد.

سیگار

مصرف سیگار به طور کلی باعث افزایش خطر تشکیل لخته می شود و سلامت فرد را تحت تأثیر قرار می دهد، پس بهتر است مصرف سیگار قطع شود.

در صورت مصرف سیگار پزشک معالج خود را از میزان مصرف سیگار و یا تغییر در میزان مصرف آن مطلع کنید، زیرا سیگار علاوه بر افزایش احتمال تشکیل لخته، باعث افزایش متابولیسم وارفارین و لذا افزایش سرعت دفع آن از بدن می شود.

مصرف سیگار از جنبه دیگری نیز حائز اهمیت است.

با مصرف سیگار ریه های فرد دچار آسیب شده و نمی توانند عملکرد خود را، یعنی اکسیژن رسانی به خون، به خوبی انجام دهند.

لذا اکسیژن کمتری به سلول های بدن می رسد.

پس سلول های بدن به مغز استخوان پیام می دهند که دچار کمبود اکسیژن شده اند و مغز استخوان هم با افزایش ساخت سلول های خونی (گلبول قرمز خون) که مسئول انتقال اکسیژن به سلول ها است به پیغام سلول ها پاسخ می دهد.

هرچه میزان و مدت زمان مصرف سیگار بیشتر باشد، گلبول های قرمز بیشتری در خون ساخته می شوند.

این حجم از گلبول ها باعث کاهش جریان خون در بدن و لذا افزایش احتمال تشکیل لخته در بدن می شوند.

همچنین توجه داشته باشید:

• قبل از مصرف هرگونه دارو از جمله داروهای پوستی مانند کرم های ضد درد و غیره حتما برچسب آن را مطالعه کنید که حاوی محصولات ضد التهاب غیر استروئیدی یا سالیسیلات نباشد.
• وارفارین ممکن است با آزمایش خاص اندازه گیری سطح تئوفیلین تداخل داشته و باعث کاهش دقت نتایج آزمایش شود.
• وارفارین با بسیاری از داروهای تجویز شده، بدون نسخه، ویتامین ها و محصولات گیاهی تداخل دارد که شامل داروهای موضعی و پوستی یا داخل مقعدی و واژینال نیز می باشد. تداخل دارویی با وارفارین معمولا باعث افزایش یا کاهش اثر رقیق کنندگی خون این دارو می شود.

ویتامین K چه ارتباطی با وارفارین دارد؟

توجه به نقش ویتامین K در درمان وارفارین و رژیم غذایی سالم بسیار مهم است.

وارفارین در عملکرد ویتامین K، که در طی یک فرآیند پیچیده مولکولی که باعث لخته شدن خون می شود، اختلال ایجاد می کند.

با این حال، این ویتامین یک ماده مغذی مهم برای حفظ سلامت قلب و استخوان ها می باشد.

سبزیجاتی مانند کاهو، اسفناج و کلم بروکلی سرشار از ویتامین K هستند.

در صورت مصرف وارفارین، باید مقدار کافی ویتامین K را در رژیم غذایی خود داشته باشید، زیرا در غیر این صورت، حتی یک ضربه کوچک و ناگهانی می تواند خطر خونریزی در فرد را افزایش دهد.

با پزشک خود در مورد مواد غذایی سرشار از ویتامین K، برای تامین نیاز بدن تان، مشورت کنید.

برای کاهش خطر خونریزی چه کاری می توانید انجام دهید؟

برای کاهش خطر وقوع خونریزی ناشی از درمان وارفارین، از دستورالعمل های زیر پیروی کنید:

تمام داروهای شیمیایی و گیاهی یا مکمل های مصرفی خود را به پزشک گزارش دهید،

تا در صورت نیاز، برای آگاهی از تاثیر آن، روی درمان وارفارین، آزمایشی تجویز کند.

حتما سوابق پزشکی خود را در اختیار پزشک قرار دهید

بخصوص اگر سابقه اختلالات خونی مانند کم خونی یا هموفیلی، مشکلات خونریزی مانند خونریزی معده، روده، ریه، مغز یا دستگاه ادراری، اختلالات عروق خونی (مانند آنوریسم مغزی)، آسیب دیدگی یا جراحی مهم اخیر، عفونت دیواره قلب، بیماری کلیوی، بیماری کبدی، مصرف الکل، اختلالات خلقی و روانی (مانند مشکلات حافظه)، آسیب دیدگی یا سقوط مکرر داشته اید.

از تزریقات درون عضله ای اجتناب کنید.

در صورت نیاز به تزریق عضلانی (مثلا واکسن آنفلوآنزا) از بازو استفاده کنید زیرا راحت تر می توانید خونریزی غیر طبیعی در این ناحیه را کنترل کرده و در صورت لزوم از باند استفاده کنید.

جلوگیری از بروز خونریزی معده

نوشیدن الکل خطر این عارضه را افزایش می دهد، همچنین الکل می تواند روی عملکرد وارفارین اثر منفی بگذارد بنابراین در دوره درمان از مصرف نوشیدنی های الکلی پرهیز کنید.

در صورتی که خوب غذا نمی خورید، بیماری یا عفونتی دارید که باعث ایجاد تب، استفراغ یا اسهال بیش از ۲ روز می شود یا به دلیل بیماری های دیگر مصرف آنتی بیوتیک را آغاز کرده اید با پزشک تماس بگیرید زیرا این موارد می تواند روی عملکرد وارفارین تاثیرگذار باشد.

قبل از انجام هر گونه کار پزشکی یا دندان پزشکی، متخصص را مطلع کنید.

این اطلاعات را حتی قبل از انجام اقدامات جزئی مانند واکسیناسیون و جرم گیری دندان، با پزشک به اشتراک بگذارید.

اگر قصد جراحی دارید، ممکن است حداقل ۵ روز قبل از عمل، نیاز به کاهش و یا قطع دوز وارفارین داشته باشید.

در صورت عدم مصرف وارفارین، پزشک ممکن است ماده رقیق کننده خون سبک تری (هپارین) تجویز کند.

از آسیب دیدن بدن تان جلوگیری کنید.

از انجام فعالیت یا ورزش هایی که ممکن است به سر آسیب بزنند، بپرهیزید.

هنگام دوچرخه سواری از کلاه ایمنی استفاده کنید.

اگر در هنگام راه رفتن تعادل نداشته و یا سابقه از حال رفتن دارید، به پزشک خود اطلاع دهید.

از محصولات بهداشتی و نظافتی مناسب تری استفاده کنید.

استفاده از یک برس مسواک نرم، نخ دندان براق و تیغ اصلاح برقی می تواند به جلوگیری از خونریزی کمک کند.

از دستبند مخصوص یا کارتی که حاوی این اطلاعات است، استفاده کنید.

آگاهی پزشکان اورژانس از داروهای مصرفی، برای تشخیص مناسب، بسیار مفید خواهد بود.

در صورت فراموش کردن مصرف دارو چه باید کرد؟

در صورت فراموش کردن مصرف دارو، به محض یادآوری آن را بخورید

اگر تا روز بعد یادتان نیامد، با پزشک خود تماس بگیرید.

اگر پزشک تان در دسترس نبود، دوز فراموش شده را نادیده گرفته و برنامه قبلی خود را مجددا ادامه دهید. هرگز مقدار مصرف خود را دو برابر نکنید.

در صورت خوردن وارفارین طبق دستور پزشک و اطلاع مصرف دارو به سایر متخصصان، خطر بروز تداخل دارویی و عوارض جانبی را تا حد زیادی کاهش خواهید داد.

چنانچه درباره استفاده از وارفارین هر گونه نگرانی دارید، می توانید آن را با پزشک، پرستار یا داروساز در میان بگذارید.

نحوه مصرف وارفارین

وارفارین از داروهای خوراکی است که به همراه غذا یا به تنهایی و معمولا ۱ بار در روز مصرف می شود.

قبل از شروع مصرف این دارو یا هربار که بسته جدید خریداری می کنید حتما راهنمای درج شده روی برچسب دارو را مطالعه کنید، دقیقا مطابق دستور پزشک نسبت به مصرف آن اقدام و از افزایش دوز یا قطع آن بدون اجازه پزشک خودداری نمایید.

برای نتیجه بهتر حتما این دارو را به صورت منظم و هر روز در همان ساعت روزهای قبل میل کنید.

در صورتی که نمی توانید وارفارین را هر روز و به موقع مصرف کنید از مصرف آن خودداری کرده و با پزشک مشورت کنید.

در دوره مصرف این دارو باید توجه زیادی به رژیم غذایی متعادل داشته باشید زیرا برخی مواد غذایی ممکن است روی عملکرد وارفارین، درمان بیماری و دوز دارو اثر بگذارند.

از افزایش یا کاهش شدید و ناگهانی مصرف غذاهایی که ویتامین K فراوان دارند اجتناب کنید.

اگر به دنبال کاهش وزن هستید قبل از هرگونه رژیم غذایی حتما با پزشک مشورت کنید.

در صورت بستری بودن در بیمارستان و مصرف وارفارین در این مدت، ۳ تا ۷ روز پس از مرخصی به پزشک مراجعه کنید.

در دوره درمان وارفارین نیاز به انجام تست های منظم برای اندازه گیری مدت زمان لخته شدن خون و تعیین یا تغییر دوز وارفارین می باشد.

زمان ایده ال مصرف دارو “عصر” است.

وارفارین را با معده خالی مصرف کنم یا همراه با غذا؟

با توجه به این که غذا ممکن است بر جذب دارو تاثیر بگذارد، دارو نیم ساعت قبل یا یک ساعت بعد از غذا مصرف شود.

در موارد زیر از مصرف وارفارین خودداری کنید:

• اگر فشار خون بسیار بالا دارید
• اگر به تازگی عمل جراحی مغز، ستون فقرات یا چشم داشته یا خواهید داشت
• اگر پونکسیون نخاعی یا اپیدورال خواهید داشت
• اگر نمی توانید هر روز به موقع این دارو را مصرف کنید

موارد منع مصرف وارفارین بسیار زیاد می باشد که چند مورد مهم آن در زیر آورده می شود. شامل :

• حاملگی (به هیچ وجه نباید مصرف شود و جز داروهای گروه X در بارداری می باشد.)
• بیماری های زمینه ای کبدی و کلیوی شدید
• سابقه خونریزی از دستگاه گوارش
• فشارخون های بالا و کنترل نشده
• هموفیلی
• لوسمی
• ترومبوسیتوپنی

وارفارین در بارداری

مصرف وارفارین در دوران بارداری ممکن است باعث آسیب های جدی همچون سقط جنین و نقایص مادرزادی شود.

بنابراین لازم است با پزشک درباره مصرف قرص های موثر جلوگیری از بارداری در طول دوره درمانی مشورت کرده و تا یک ماه بعد از پایان دوره مصرف آن را قطع نکنید.

همچنین زنان باردار و خانم هایی که قصد بارداری دارند باید از مصرف وارفارین اجتناب کرده و از گرد و غبار این دارو دوری کنند زیرا وارفارین می تواند از طریق پوست و ریه ها جذب بدن شده و به جنین آسیب برساند.

در صورت بارداری یا مشاهده علائم حاملگی در دوره درمان بلافاصله با پزشک مشورت کنید.

وارفارین در شیردهی

این دارو ممکن است در مقادیر بسیار کم به شیر مادر منتقل شود و بعید است به نوزادان شیرده آسیب برساند با این وجود توصیه می شود قبل از شیردهی با پزشک مشورت کنید.

دوز مصرف وارفارین

تعیین دوز قرص وارفارین باید توسط پزشک و با توجه به سن، رژیم غذایی، شرایط پزشکی و داروهای مصرفی بیمار انجام شود.

پزشک با توجه به نتیجه آزمایش هایی همچون INR و واکنش بدن نسبت به درمان ممکن است دوز این دارو را تغییر دهد.

در برخی از موارد پزشک مصرف این دارو را با دوز ۵ میلی گرم در روز شروع می کند اما این مقدار ممکن است در افراد مختلف متغیر باشد، در مورد دوز مصرفی وارفارین دقیقا مطابق دستورالعمل پزشک عمل کنید.

اشکال دارویی وارفارین

وارفارین ایرانی معمولا به فرم قرص وارفارین ۵ و وارفارین خارجی به شکل قرص های وارفارین ۱، ۳ و ۵ میلی گرم عرضه می شود.

این دارو را در دمای اتاق، به دور از گرما، رطوبت و نور نگهداری کنید.

در دوره درمانی وارفارین مهم است که یک رژیم غذایی سالم و متعادل داشته باشید.

چه گزینه‌های دیگری برای وارفارین وجود دارد؟

در حال حاضر داروهای جدیدتری به عنوان جایگزین برای وارفارین در دسترس هستند.

برخی از این داروها، داروهای خوراکی بوده، برخی زیر جلدی تزریق می‌شوند.

از داروهای خوراکی می‌توان به دابیگاتران (Dabigatran)، ادوکسابان (Edoxaban)، آپیکسابان (Apixaban) و ریواروکسابان (Rivaroxaban) اشاره کرد.

داروهای تزریقی هم شامل Dalteparin ،Enoxaparin ،Fondaparinux می‌شوند.

آیا باید داروی وارفارین را تغییر دهید؟

اینکه داروهای جدید مزایا و معایب کمی نسبت به داروی وارفارین دارند، مجوزی برای تغییر خودسرانه دارو نیست.

بعنوان مثال اگر نارسایی کلیوی وجود داشته باشد، پزشک به احتمال زیاد مصرف وارفارین را تجویز خواهد نمود، در غیر اینصورت براساس شرایط بدنی موجود، پزشک تصمیم گیرنده نهایی خواهد بود.

ریواروکسابان (Xarelto)

بعضی از بیماران به خاطر عوارض و تداخل‌های زیادی که قرص وارفارین دارد به دنبال جایگزین‌های آن می‌گردند.

اما بیشترین قرصی که در ایران به عنوان جایگزین وارفارین تجویز می‌گردد قرص ریواروکسابان است.

ریواروکسابان یک داروی ضد انعقاد است که با پیشگیری از تشکیل لخته خون، از بروز انسداد عروق و عوارض ناشی از آن جلوگیری می‌نماید.

لخته‌های خون می‌توانند در سیاهرگ‌های ناحیه پا، ریه، مغز یا قلب تشکیل گردند و باعث جلوگیری از خون‌رسانی مناسب به این نواحی شوند.

احتمال بروز این اتفاق در دوران نقاهت پس از جراحی‌ها یا در شرایطی که فرد ضربان قلب غیر طبیعی داشته باشد، افزایش می‌یابد.

پیش از معرفی داروی ریواروکسابان، از سالیان پیش داروی وارفارین جهت پیشگیری از تشکیل لخته در چنین شرایطی تجویز می‌شده است.

اما مصرف کنندگان وارفارین جهت پیشگیری از عوارض خونریزی دهنده‌ی این دارو، باید به صورت منظم و در فواصل نزدیک آزمایش خونی مخصوصی جهت بررسی وضعیت انعقاد خون خود بدهند تا در هر زمان، مقدار مناسب وارفارین توسط پزشک برای آنها تعیین شود.

تفاوت عملکرد ریواروکسابان با وارفارین موجب می‌شود که مصرف این دارو نیاز به آزمایشات خونی منظم نداشته باشد و از این جهت به وارفارین برتری یافته است. ریواروکسابان جهت درمان لخته‌های عمقی وریدی و آمبولی ریوی نیز تجویز می گردد.

این دارو همچنین به عنوان پیشگیری کننده از تشکیل لخته پس از انجام عمل‌های جراحی زانو و لگن و یا در برخی بیماری‌های قلبی مانند فیبریلاسیون دهلیزی (سخت شدن جداره دهلیز قلب که می‌تواند باعث ریتم قلبی غیر طبیعی گردد و پیش زمینه‌ی سکته مغزی شود.) نیز تجویز می‌گردد.

موارد مصرف این دارو برای درمان بیماری‌های ترومبوز وریدهای عمقی (DVT)، درمان آمبولی ریوی، کاهش عود مجدد این دو بیماری، همچنین پیشگیری از لخته‌های تشکیل شده در اثر جراحی‌های تعویض مفصل زانو، لگن و کاهش خطر سکته می‌باشد.

ریواروکسابان چگونه عمل می‌کند؟

ریواروکسابان همانند وارفارین، این داروها باعث جلوگیری از لخته شدن خون می‌شوند.

آنها هم‌چنین احتمال ابتلا به لخته‌های دیگر را کاهش می‌دهند.

با این حال، روش کارکرد داروهای جدید در بدن متفاوت از عملکردهای مربوط به داروی وارفارین می‌باشد.

آنها بر یک بخش متفاوتی از روند لخته شدن تاثیر می‌گذارند.

این تفاوت اغلب باعث می‌شود که داروهای جدید برای استفاده مناسب‌تر باشد.

مزایای ریواروکسابان

• از زمانی که مصرف این داروها آغاز می‌گردد تا اوج اثر بخشی، زمان کمتری صرف می‌گردد.
• در طول درمان نیاز به آزمایش خونی کمتری برای بررسی مواد ضد انعقادی موجود در خون دارند.
• اثربخشی آن‌ها با رژیم غذایی تداخلی ایجاد نمی‌کنند.

معایب ریواروکسابان

• احتمالا گران‌تر از وارفارین هستند.
• این گزینه‌های دارویی ممکن است خطر خون‌ریزی برای برخی افراد افزایش دهند.
• این داروها به دلیل اینکه به اندازه وارفارین مورد مطالعه قرار نگرفته‌اند، بنابراین اثرات طولانی مدت آن‌ها بر روی بدن بطور کامل شناخته شده نیست.

نکات مهم درباره مصرف ریواروکسابان

در صورت بارداری و شیردهی، پزشک خود را در جریان قرار دهید.

در صورتی که در چند ماه اخیر اقدام به عمل جراحی نموده‌اید، حتماً پزشک را در جریان قرار دهید.

چنانچه سابقه زخم گوارشی و فشارخون بالا دارید به پزشک اطلاع دهید.

در صورت ابتلا به هرگونه اختلال در انعقاد خون که موجب افزایش احتمال خون‌ریزی در بدن شما می‌گردد، اختلال کبدی یا کلیوی پزشک را در جریان قرار دهید.

اختلالات قلبی مرتبط با دریچه‌های قلبی و یا سابقه جراحی تعویض دریچه قلب را به پزشک اطلاع دهید.

سابقه و ابتلا به هرگونه بیماری چشمی مرتبط با عروق را به پزشک اطلاع دهید. چنانچه سابقه‌ی بیماری‌های ریوی مزمن دارید، به پزشک خود اطلاع دهید.

لیست کاملی از داروهای مصرفی خود (حتی داروهایی که بدون نسخه از داروخانه تهیه می‌نمایید.) در اختیار پزشک یا داروساز قرار دهید تا در صورت احتمال بروز تداخل دارویی اقدامات لازم صورت گیرد.

چنانچه به این دارو یا داروهای مشابه حساسیت دارید حتماً پزشک را در جریان قرار دهید.

تفاوت بین داروهای ژنریک و داروهای تجاری

فرض بر آن است که داروهای ژنریک دوز مشابه، اثرات درمانی، نحوه مصرف، اثرات جانبی و قدرت مشابهی با داروهای اورجینال داشته باشند.

سازمان غذا و داروی آمریکا لازم می داند که تمامی داروهای ژنریک به اندازه داروهایی تجاری سالم و موثر باشند.

داروهای ژنریک اغلب ارزانتر از انواع تجاری خود هستند زیرا سازندگان ژنریک متحمل هزینه های توسعه و بازاریابی یک داروی جدید نمی شوند.

داروهای ژنریک می بایست ترکیبات موثر مشابهی با انواع تجاری خود داشته باشند.

کامودین (محصول تجاری) و وارفارین (محصول ژنریک) هستند و در این شرایط سازندگان تلاش کرده اند که رنگی که نشان دهنده قدرت قرص است را یکسان کنند.

هدف از این کار شناخت دوز مربوطه از طریق رنگ برای بیمار و ممانعت از اشتباه و خطا در انتخاب دارو است.

در این صورت، اگر رنگ یا دوز قرص متفاوت باشد، بیمار می تواند فورا موضوع را به داروساز یا پرستار خود اطلاع دهد.

منبع: مایوکلینیک – وب ام دی – دراگز – هلس لاین – مدیسن نت