سرماخوردگی – علائم، پیشگیری، درمان و تفاوت با سایر بیماری ها

سرماخوردگی و هر آنچه که باید درباره آن بدانید!

سرماخوردگی های معمولی بواسطه یک عفونت ویروسی در مسیرهای هوایی، سینوس ها، گلو و بینی ایجاد می شوند. اگرچه متاسفانه این علائم باعث نگرانی افراد نمی شوند.

در بیشتر موارد با وجود احساس مریضی، عطسه، گلو درد، سرفه و آبریزش بینی، سرماخوردگی یعنی بدون نیاز به درمان خاصی به خودی خود بهبود می یابد.

اگرچه بسیاری از افراد پس از یک هفته بهبود می یابند، اما در برخی این دوره کمی طول می کشد.

در این مقاله،  به بیان راه های درمان علائم سرماخوردگی و بهبود خواهیم پرداخت. پس با تاروت رنگی همراه شوید.

حقایقی درباره درمان سرماخوردگی:

• سرماخوردگی ها در بیشتر مواقع بخودی خود از بین می روند.
• درمان سبب راحتر شدن روند بهبود و مدیریت بهتر آن می شود.
• برای سرماخوردگی های معمولی درمانی وجود ندارد، داروها فقط سبب بهبود علائم می شوند.

علائم سرماخوردگی

علائم سرماخوردگی معمولا با سوزش گلو آغاز می شوند و معمولا پس از یک یا دو روز از بین می روند.

علائم آبریزش بینی و به تبع آن خلط در کنار سرفه طی ۴ تا ۵ روز ادامه می یابند.

بروز تب در بزرگسالان شایع نیست اما احتمال یک تب خفیف وجود دارد.

تب همراه با سرماخوردگی در کودکان شایع تر است.

از علائم سرماخوردگی، پر شدن بینی با ترشحات آبکی بمدت ۱ الی ۲ روز می باشد.

سپس این ترشحات ضخیم تر و تیره تر می شوند.

خلط تیره طبیعی بوده و بمعنای داشتن یک عفونت باکتریایی مانند عفونت سینوس ها نیست.

صدها ویروس مختلف می توانند سبب بروز علائم سرماخوردگی در شما شوند.

مدت زمان ماندگاری علائم سرماخوردگی

این علائم معمولا تا یک هفته باقی می مانند.

طی سه روز اول بروز علائم، بیماری شما واگیردار است.

بدان معنا که می توانید بیماری را به شخص دیگری انتقال دهید، بنابراین در خانه بمانید و تا حد امکان استراحت کنید.

اگر علائم سرماخوردگی طی یک هفته بهبود نیافتند، شاید شما به عفونت باکتریایی مبتلا شده باشید که بمعنای استفاده از آنتی بیوتیک است.

گاهی اوقات ممکن است علائم سرماخوردگی را با ورم غشای بینی که آلرژیک می باشد (داشتن تب) یا عفونت سینوس اشتباه بگیرید.

اگر علائم سرماخوردگی بسرعت شروع شده و پس از یک هفته بهبود یابند، پس این یک سرماخوردگی است و نه آلرژی.

اگر علائمتان پس از یک هفته بهتر نشدند، با مراجعه به پزشک از احتمال داشتن یک نوع آلرژی یا سینوزیت مطمئن شوید.

درمان سرماخوردگی

برای درمان سرماخوردگی روش های مختلفی انتخاب می شوند که در زیر به توضیح آنها می پردازیم.

آنتی بیوتیک ها

آنتی بیوتیک ها برای عفونت های باکتریایی تجویز می شوند.

سرماخوردگی بواسطه ویروس ها ایجاد می شود و به آنتی بیوتیک واکنش نشان نمی دهد.

آنتی بیوتیک ها سبب بهبود سریعتر بیماران نمی شوند و از انتقال بیماری به شخص دیگر نیز جلوگیری نمی کنند.

طبق مطالب مقاله ای که در ژورنال BMJ منتشر شد، مشخص گردید که ترس از عوارض سرماخوردگی، دلیل خوبی برای تجویز آنتی بیوتیک ها نیست.

هرچند، این نکته نیز عنوان شده است که در افراد مسن، آنتی بیوتیک ها بصورت چشمگیری سبب کاهش خطر ذات الریه پس از عفونت سینه می شوند.

آب

تعریق و آب ریزش بینی در زمان سرماخوردگی، علائمی شایع هستند.

این علائم می توانند سبب کاهش آب بدن شوند.

کاهش مقدار آب بدن را باید جایگزین نمود، که آب بهترین نوشیدنی در این حالت است.

وقتی شخصی سرما می خورد، می بایست آب بیشتری بنوشد.

بیاد داشته باشید که قهوه و نوشیدنی های کافئین دار می توانند سبب کاهش آب بدن شوند، بنابراین از خوردن آنها پرهیز کنید!

سوپ مرغ

متخصصان بر این باورند که سوپ مرغ واقعا سبب بهبود علائم سرماخوردگی می شود.

این سوپ مانع از حرکت خنثی خواه یعنی سلول های سیستم ایمنی و حرکت مخاط می شود.

سوپ مرغ آبکی بوده و می تواند کمبود آب بدن را نیز جبران کند.

استراحت

داشتن استراحت کافی نه تنها سبب کاهش علائم بلکه کاهش حس ناتوانی در افراد می شود، همچنین مدت زمان سرماخوردگی را نیز کاهش می دهد.

استراحت به سیستم ایمنی بدن این امکان را می دهد که با عفونت ویروسی بگونه موثرتری مبارزه نماید.

آب نمک

غرغره کردن آب نمک می تواند باعث بهبود علائم سرماخوردگی شود.

محلولی از یک چهارم قاشق چای خوری نمک که در یک لیوان آب ولرم حل شده را غرغره نمایید، این محلول سبب تسکین موقت علائم گلو درد می شود.

محلول نمک سبب خارج شدن خلط از بافت های ورم کرده در پشت گلو شده و در نتیجه درد کاهش می یابد.

خلط ضخیم نیز با این کار نازک تر شده و به راحتی از گلو خارج می شود.

استفاده از قطره های نمکی برای چکاندن در بینی نیز موثر است.

این قطره که در داروخانه موجود می باشد، به رفع خلط بینی در کودکان کمک می کند.

این قطره می تواند جایگزین مناسبی برای غرغره محلول نمک باشد (وادار نمودن نوزادان و کودکان کم سن و سال به غرغره نمک تقریبا غیر ممکن است).

استفاده از بخور گرم

بخار سبب کمتر شدن علائم خلط می شود. برای داشتن یک استنشاق بخار سنتی:

• ظرفی را تا نیمه با آی پر کرده و بجوشانید.
• ظرف را بروی میز قرار دهید، و یک حوله یا روانداز محکم که بتواند گرما را حفظ کند روی آن بیاندازید.
• سر خود را روی ظرف آب داغ گرفته و حوله را روی آن بیاندازید.
• با چشمانی بسته عمیقا بخار داغ را استنشاق کنید.
• از عدم ورود بخار داغ به داخل چشمانتان مطمئن شوید.

کودکان کم سن و سال نباید از بخار آب داغ استفاده کنند، زیرا خطر سوختن با آب جوش وجود دارد.

بهتر است کودکان را در کنار دوش آب گرم ببرید تا بتوانند بخار آب را تنفس کنند.

زینک و گروه ویتامین B

مطالعات گذشته حاوی نتایح ترکیبی درباره مزایای استفاده از زینک و گروه ویتامین B در مبارزه با میکروب های سرماخوردگی هستند.

در بیشتر مطالعات عنوان شده است که زینک و ویتامین B را می بایست ۲۴ ساعت پس از پیدایش علائم مصرف نمود.

محققان کانادایی اخیرا دریافته اند که زینک در بزرگسالان نسبت به کودکان نتیجه بهتری را نشان می دهد، آنها همچنین تاثیرات معکوس، مخصوصا در صورت استفاده بیش از حد از این قرص را شایع می دانند.

یکی از جدی ترین عوارض جانبی معکوس، از دست رفتن حس بویایی است.

قبل از استفاده از زینک، دانستن مقدار مناسب و نحوه اقدامات مقدماتی حائز اهمیت است.

ویتامین C

مقاله منتشر شده در سال ۲۰۱۳ تاثیرات ویتامین C در سرماخوردگی های معمولی را نشان داده است.

طبق نتایج این مقاله، مصرف روزانه حداقل ۲۰۰ میلی گرم ویتامین C سبب کاهش مدت زمان علائم می شود.

با شروع علائم بیماری، ویتامین C تاثیری بر روی بیماری نخواهد گذاشت.

آنتی هیستامین ها

مسکن های آنتی هیستامین (نسل اول) می توانند سبب کاهش برخی علائم سرماخوردگی شوند، مانند آبریزش چشم، آبریزش بینی، سرفه و عطسه.

اگرچه متخصصان هنوز درباره تاثیرگذاری آنتی هیستامین در مقایسه با عوارض جانبی آن، مطمئن نیستند. مطالعات با نتایج ترکیبی بازگشته اند.

به باور بسیاری از متخصصان، آنتی هیستامین سبب خشک شدن غشای بینی و در نتیجه کاهش جریان خلط بینی می شود که این امر باعث کاهش توانایی مسیرهای بینی برای خارج کردن میکروب ها می شود.

در مقاله ای که اخیرا در PLOS به چاپ رسید، مشخص شد که آنتی هیستامین ها تاثیر کوتاه مدتی بر روی علائم دارند اما این اتفاق تنها در بزرگسالان و در دو روز ابتدایی درمان رخ می دهد.

درباره تاثیر این درمان بروی کودکان هنوز شواهد کافی در دست نیست. مجددا تاکید می شود که ممکن است عوارض جانبی این دارو بیش از مزایای آن باشد.

داروهای ضد گرفتگی بینی یا ضد احتقان ها

ضد احتقان ها داروهایی هستند که سبب کوچک شدن غشای ورم کرده بینی می شوند و امکان تنفس آسانتر را فراهم می کنند.

این دارو هم به شکل اسپری و هم خوراکی موجود است.

در صورت عدم تجویز توسط پزشک، نباید از ضد احتقان های اسپری بیش از ۵ روز استفاده کرد، استفاده بیش از حد ممکن است سبب گرفتگی بیشتر بینی شود.

بیماران مبتلا به فشار خون نباید از ضد احتقان ها استفاده کنند، مگر تحت نظر پزشک.

بسیاری از محققان درباره نحوه کارکرد این دارو یا ارزش تجویز آن مطمئن نیستند، زیرا این دارو تنها برای مدت زمان کوتاهی کارساز است.

ضد احتقان های اسپری نباید توسط بیماران مبتلا به فشار خون MAOI (مسدود کننداه مونوآمین اکسیداس) استفاده شود.

شربت آب، عسل، لیمو

نوشیدن یک لیوان آب جوش و لیمو ترش تازه و عسل هر صبح به صورت ناشتا نیز در پیشگیری و همچنین درمان این بیماری کمک می کند.

عسل به عنوان یک ماده مغزی و لیمو به عنوان منبع غنی از ویتامین می تواند در بهبود شما کمک بسزایی کند.

داروهای ضد سرفه

داروهای ضد سرفه بدون نسخه ممکن است برای کودکان خطرناک باشد.

طبق توصیه FDA این داروها نباید در کودکان کمتر از ۲ سال مورد استفاده قرار گیرند.

درحالی که داروهای سرفه برای بزرگسالان راه گشاست، اما در بسیاری از موارد مناسب حال کودکان نیست.

درمان تب و درد

مسکن ها و داروهای تب بر (داروهایی برای کاهش تب همچون داروهای ضد التهاب) می توانند کمک کننده باشند.

اگرچه تب بالا نشانه خوبی نیست، اما داشتن یک تب خفیف چیز بدی نیست، زیرا سبب می شود که بدن با عفونت ها سریعتر مبارزه کند.

وقتی دمای بدن بالا می رود، ویروس ها و باکتری ها به سختی می توانند تولید مثل کنند.

پزشکان به استثنای کودکان کم سن و سال، پایین آوردن یک تب خفیف را توصیه نمی کنند.

هرچند اگر بیمار احساس ناراحتی کند، داروی تب بُر بهترین راه درمان است.

آسپرین فقط باید توسط افراد مسن مورد استفاده قرار گیرد، نه کودکان و بزرگسالان.

استامینوفن یا ایبوپروفن برای درمان تب و درد مفید می باشند.

برای اطلاع از مقدار و زمان مناسب استفاده در این بیماری ها، با پزشک یا یک داروساز مجرب مشورت نمایید.

استفاده بیش از حد از این داروها ممکن است سبب صدمه به کبد یا از کار افتادن کلیه ها یا آسیب دیدن آنها شود.

مرطوب کننده هوا

در طی ماه های سرد، وقتی سیستم گرمایش سبب خشک شدن هوای خانه می شود، استفاده از یک مرطوب کننده هوا می تواند سبب مرطوب ماندن مسیرهای بینی و گلو شود.

بهداشت

بهداشت مناسب برای جلوگیری از شیوع عفونت بسیار حائز اهمیت است. در حالتی که احساس بیماری می کنید، از رفتن به محل کار یا مدرسه اجتناب کنید.

در صورت نبود دستمال کاغذی، پزشکان توصیه می کنند که برای جلوگیری از شیوع میکروب ها از آستین خود استفاده کنید.

در زمان سرفه یا عطسه کردن، دهان خود را با یک دستمال بپوشانید و بلافاصله آن را داخل سطل آشغال بیاندازید. سپس دستان خود را با آب داغ و صابون بشویید.

در صورتی که در زمان سرفه یا عطسه دستمال کاغذی در اختیارتان نباشد، پزشکان توصیه می کنند که با آستین قسمت داخل آرنج خود این کار را انجام دهید، زیرا این قسمت از بدن سبب آلوده شدن سطوح نمی شود.

ترک سیگار

مصرف سیگار در دوران سرماخوردگی موجب تحریک بیشتر گلو می‌گردد.

علاوه بر این، سیگار مانع از عملکرد صحیح مژک ها که با حرکت دائمی خود وظیفه خارج کردن میکروب را از ریه ها و حلق به عهده دارند، میگردد.

بنابراین بهتر است حداقل از کشیدن آن در دوره بیماری بپرهیزید.

درمان با استفاده از سیر

سیر دارای خواص ضد باکتری و ضد ویروسی است که می تواند علائم سرماخوردگی را کاهش دهد.

سیر همچنین به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کرده و باعث باز شدن مجاری تنفسی و دفع سموم از بدن می‌شود.

درمان با مصرف زنجبیل

از زنجبیل برای درمان سرماخوردگی استفاده کنید.

خوردن زنجبیل خام یا نوشیدن چای زنجبیل تا ۳ بار در روز، می تواند به سرعت بهبود شما کمک کند.

برای تهیه چای زنجبیل دو فنجان آب جوش را با ۱ قاشق غذاخوری زنجبیل خردشده را مخلوط‌ کنید و پس از ۵ دقیقه زنجبیل ها را خارج کنید و کمی آب لیمو و عسل به چای اضافه کنید.

سرماخوردگی در بارداری

بدلیل ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن در دوران بارداری، احتمال بیمار شدن زنان باردار نسبت به قبل افزایش می یابد.

بنابر مقالات چاپ شده در این حوضه، در ۱۲ هفته اول بارداری از مصرف هرگونه دارو اجتناب کنید. چون این زمانی حیاتی برای رشد اندام های مهم کودک تان است.

همچنین بسیاری از پزشکان توصیه می کنند که پس از هفته ۲۸ بارداری نیز مراقب داروهای مصرفی تان باشید.

بنابراین اگر درحال حاضر باردار هستید یا سعی دارید باردار شوید، قبل از مصرف هرگونه دارویی حتما با پزشکتان مشورت کنید.

از مصرف داروهای زیر در دوران بارداری بغیر از تجویز پزشک بپرهیزید:

• آسپرین
• ایبوپروفن
• ناپروکسن
• کدئین
• باکتریم

مصرف داروهای زیر در صورت تایید پزشک مشکلی برای بارداری شما نخواهد داشت:

 

• داروی سرفه (آبنبات سرماخوردگی در بارداری) یا قرص های مکیدنی گلو
• استامینوفن (تیلنول) برای درد، گرفتگی عضلات و تب
• داروی مهارکننده سرفه در شب
• داروی خلط آور در طول روز
• کربنات کلسیم یا داروهای مشابه برای درمان سوزش سردل، تسکین حالت تهوع یا مشکل معده
• شربت ساده سرفه
• شربت های سرفه دکسترومتورفان (روبیتوسین) و دکسترومتورفان گوایفنسین (روبیتوسین DM)

به غیر مواردی ذکر شده که برای سلامتی شما می تواند مضر باشد، می توانید از درمان هایی که در بالا ذکر شده، استفاده نمایید.

تفاوت سرماخوردگی و آنفولانزا

تفاوت میان سرماخوردگی و آنفولانزا در چیست؟

آنفولانزا و سرماخوردگی عادی هر دو بیماری های تنفسی هستند اما توسط ویروس های مختلفی ایجاد می شوند.

از آنجایی که این دو نوع بیماری دارای علائم مشابهی هستند، بیان تفاوت های این دو تنها براساس علائم موجود دشوار است.

در کل، آنفولانزا شدیدتر از سرماخوردگی است و علائم آن نیز حادتراند.

سرماخوردگی معمولا خفیف تر از آنفولانزاست.

افراد مبتلا به سرماخوردگی اغلب دارای آب ریزش بینی هستند.

سرماخوردگی در حالت کلی سبب مشکلات جدی مانند ذات الریه، عفونت های باکتریایی یا بستری شدن فرد نمی شود.

آنفولانزا می تواند عوارض بسیار جدی و مرتبطی را بدنبال داشته باشد.

چگونه می توان تفاوت میان آنفولانزا و سرماخوردگی را تشخیص داد؟

از آنجایی که علائم سرماخوردگی و آنفولانزا در بسیاری از موارد مشابه هستند، نمی توان تفاوت میان این دو را فقط بر اساس علائمشان بازگو نمود (گاهی غیرممکن است).

می توان بوسیله آزمایشات خاصی که معمولا در روزهای اولیه بیماری صورت می گیرد، آنفولانزا را تشخیص داد.

تفاوت علائم سرماخوردگی و آنفولانزا

علائم آنفولانزا شامل تب یا احساس تب و لرز، سرفه، گلو درد، آبریزش بینی، درد عضلات و بدن، سردرد و خستگی می باشد.

علائم سرماخوردگی معمولا خفیف تر از علائم آنفولانزاست.

افراد مبتلا به سرماخوردگی اغلب دچار آبریزش بینی می شوند.

سرماخوردگی ها معمولا منجر به ایجاد مشکلات جدی در سلامت فرد نمی گردند.

علایم و نشانه ها	سرماخوردگی	آنفولانزا
شروع علائم	به تدریج	ناگهانی
تب	به ندرت	معمولا
درد	خفیف	معمولی
خستگی، ضعف	گاهی اوقات	معمولا
لرز	ناشایع	معمولا شایع
عطسه	شایع	گاهی اوقات
ناراحتی در قفسه سینه، سرفه	خفیفت تا متوسط	شایع
آبریزش بینی	شایع	گاهی اوقات
گلو درد	شایع	گاهی اوقات
سردرد	به ندرت	شایع

گاهی اوقات، زمان مشخصی از سال به شما امکان تشخیص بیماری را می دهد.

فصل استاندارد برای آنفولانزا از پاییز تا بهار سال بعد است.

زمان مراجعه به پزشک

اگر در حال حاضر دارای علائم سرماخوردگی یا آنفولانزا می باشید، در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر بهتر است که به پزشک مراجعه کنید:

• تب شدید و مداوم: تبی که بیش از سه روز به طول بیانجامد، می تواند علامت یک عفونت باکتریایی دیگر باشد که می بایست درمان گردد.
• بلعیدن همراه با درد: اگرچه گلو درد ناشی از سرماخوردگی یا آنفولانزا کمی ناراحت کننده است، اما درد شدید بمعنای گلو درد میکروبی است که می بایست توسط پزشک درمان گردد.
• سرفه مداوم: اگر سرفه پس از ۲-۳ هفته از بین نرفت، بیماری می تواند برونشیت باشد که نیازمند آنتی بیوتیک است. تراوش پشت بینی یا سینوزیت نیز می توانند سبب سرفه مداوم شود. بعلاوه، آسم نیز علت دیگر سرفه مداوم است.
• داشتن خلط و سردرد مداوم: وقتی سرماخوردگی و آلرژی ها سبب ایجاد خلط و بسته شدن مسیرهای سینوس شوند، این امر سبب عفونت ویروسی می شود (سینوزیت). در صورت داشتن درد در اطراف چشم و صورت و داشتن خلط ضخیم در بینی پس از یک هفته، شما احتمالا مبتلا به عفونت باکتریایی بوده و نیازمند آنتی بیوتیک هستید. هرچند بیشتر عفونت های سینوسی، نیاز به آنتی بیوتیک ندارند.

در برخی موارد، شما احتمالا بلافاصله نیاز به مراقبت های ضروری پزشکی خواهید داشت. علائم این بحران در بزرگسالان شامل:

• درد شدید در ناحیه قفسه سینه
• سردرد شدید
• تنگی نفس
• سرگیجه
• سردرگمی
• استفراغ مداوم

در کودکان، علائم مازاد در یک وضعیت اضطراری عبارتند از:

• تنفس دشوار یا سریع
• آبی شدن رنگ پوست
• عدم نوشیدن مایعات کافی
• بیحالی و نداشتن تعامل عادی با دیگران
• کج خلقی بسیار یا اضطراب
• علائمی که بهبود یافته بودند اما بصورت ناگهانی بدتر می شوند
• تب همراه با خارش

پیشگیری

مهمترین معیار پیشگیری از ابتلا به سرماخوردگی، شستن مکرر دست هاست.

شستن دست ها با آب داغ و صابون حداقل بمدت ۲۰ ثانیه، سبب از بین رفتن میکروب های پوست می شود.

نوشیدن مایعات، داشتن بهداشت فردی، کاهش استرس و ورزش منظم بهترین روش برای پیشگیری از این بیماری می باشد.

منبع: مدیکال نیوز تودی – سی دی سی – وب ام دی – هلس لاین – هلس لاین