بیماری آلزایمر – علائم، مراحل، تشخیص، جلوگیری و درمان آن

بیماری آلزایمر چیست؟

بیماری آلزایمر (Alzheimer) شکل پیشرفته بیماری زوال عقل است.

جنون (زوال عقل) اصطلاح گسترده ای مربوط به آسیب یا بیماری های مغزی می باشد که به صورت منفی حافظه، تفکر و رفتار را تحت تاثیر قرار می دهد. این تغییرات، زندگی روزانه را با مانع مواجه می کند.

بر اساس اطلاعات منتشر شده از انجمن آلزایمر، ۶۰ تا ۸۰ درصد موارد ابتلا به زوال عقل را بیماران آلزایمری تشکیل می دهند.

این بیماری معمولا بعد از ۶۵ سالگی تشخیص داده می شود، اما حتی اگر قبل از این سن نیز متوجه آن شوند، باز هم به عنوان بیماری آلزایمر در نظر گرفته خواهد شد.

آلزایمر به طور کلی درمانی ندارد، اما می توان با استفاده از راهکارهایی جلوی پیشرفت آن را گرفت.

حقایقی درباره آلزایمر

با وجود این که بسیاری از مردم نام این بیماری را شنیده اند، اطلاعات دقیقی راجع به آن ندارند.

در این بخش، ما نکاتی درباره این عارضه را به شما معرفی خواهیم کرد:

آلزایمر یک بیماری مزمن و همیشه در حال پیشرفت است.

علائم این بیماری به تدریج ظاهر شده اما تاثیر شدید و مخربی روی مغز دارند. (به شدت باعث تحلیل رفتن مغز می شوند.)

هیچ درمان برای آلزایمر وجود ندارد، اما برخی روش ها می تواند از پیشرفت بیماری جلوگیری کرده و کیفیت زندگی را بهبود ببخشد.

همه مردم متسعد ابتلا به آلزایمر هستند، اما برخی افراد، مانند اشخاص بالای ۶۵ سال یا دارای سابقه خانوادگی، بیشتر در معرض خطر می باشند.

آلزایمر و زوال عقل بیماری یکسانی نیستند، بلکه آلزایمر یکی از انواع بیماری زوال عقل است.

آینده افراد مبتلا به این بیماری مشابه هم نیست.

برخی ممکن است مدتی طولانی، با آسیب های خفیفی به همین شکل زندگی کنند، اما در برخی دیگر، علائم بیماری به سرعت ظاهر شده و بیماری به شدت پیشرفت می کند.

آلزایمر و زوال عقل

در برخی مواقع، اصطلاح “زوال عقل” و “آلزایمر” به جای هم استفاده می شوند.

با این حال، این دو معنی یکسان نداشته و در واقع آلزایمر نوعی زوال عقل است.

زوال عقل اصطلاح گسترده تری بوده و دارای علائمی مربوط به از دست دادن حافظه مانند فراموشی و سردرگمی (گیجی) می باشد.

بیماری های زوال عقل عبارتند از: آلزایمر، بیماری پارکینسون و …!

بنابراین، بسته به نوع بیماری، علت، علائم و نحوه درمان آن متفاوت خواهد بود.

علت و عوامل خطرناکی که باعث بیماری آلزایمر می شوند!

متخصصان علت خاصی برای بیماری آلزایمر را پیدا نکرده اند اما معتقدند عوامل زیر خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می دهد:

سن:

اکثر افراد مبتلا به بیماری آلزایمر، معمولا ۶۵ ساله یا مسن تر هستند.

سابقه خانوادگی:

اگر یکی از اعضای اصلی خانواده به این عارضه دچار شود، احتمال ابتلا به آلزایمر در شما افزایش می یابد.

ژنتیک:

برخی ژن ها به بیماری آلزایمر مرتبط می باشند.

داشتن این عوامل به این معنا نیست که حتما به این بیماری مبتلا می شوید، بلکه نشان دهنده این مسئله است که شما، بیش از دیگران، در معرض خطر ابتلا به آلزایمر قرار دارید.

برای آگاهی از عوامل خطرناک دیگر این بیماری، با پزشک خود مشورت کنید.

آلزایمر و ژنتیک

در حالی که علت مشخصی برای آلزایمر وجود ندارد، ژنتیک ممکن است نقش کلیدی ایفا کند.

Apolipoprotein E (APOE) یکی از ژن هایی است که با شروع علائم آلزایمر در سالمندان ارتباط دارد.

آزمایش خون می تواند مشخص کند که آیا شما دارای این ژن هستید یا خیر.

اما به یاد داشته باشید که حتی اگر کسی این ژن را داشته باشد، ممکن است به آلزایمر مبتلا نشود.

عکس این مسئله نیز صحت دارد:

برخی از افراد مبتلا، اصلا دارای این ژن نبوده اند. بنابراین، هیچ عاملی نمی تواند امکان ابتلا به آلزایمر را تایید یا تکذیب کند.

ژن های دیگری نیز وجود دارند که می تواند خطر ابتلا به آلزایمر را افزایش دهد.

علائم بیماری آلزایمر

از دست دادن حافظه ای که زندگی روزانه را مختل می کند، ممکن است علائم آلزایمر یا زوال عقل باشد.

آلزایمر یک بیماری مغزی است که باعث از بین رفتن مداوم حافظه، تفکر و استدلال می شود.

در این مقاله، ما ۱۰ علائم و نشانه های هشدار دهنده را به شما معرفی خواهیم کرد که در صورت مشاهده هر کدام از آن ها، حتما به پزشک مراجعه کنید.

1. فراموشی یا از دست دادن حافظه که زندگی روزانه را با مشکل مواجه می کند!

یکی از شایع ترین علائم بیماری آلزایمر، به ویژه در مراحل اولیه، فراموش کردن اطلاعات اخیر، تاریخ ها و اتفاقات مهم بوده و بیمار، به طور مداوم درباره آن ها سوال می پرسد.

بیمار برای به خاطر سپردن آن ها به کمک اعضای خانواده یا یادآور (مانند یادداشت های هشدار دهنده یا لوازم الکتریکی) نیاز دارد.

تغییرات و مشکلات مربوط به سن، کدامند؟

فراموش کردن اسامی یا قرار ملاقات هایی که مجددا به خاطر آورده می شوند.

2. مشکل در برنامه ریزی یا حل مشکلات

برخی از افراد ممکن است برای توسعه و پیگیری یک طرح، کار با اعداد، پرداخت صورت حساب ماهانه یا انجام روندی آشنا با مشکل رو به رو شوند.

این افراد، به سختی روی چیزی تمرکز کرده و برای کاری را که قبلا انجامش می دادند، زمان بیشتری صرف می کنند.

تغییرات و مشکلات مربوط به سن، کدامند؟

مشاهده خطاهای گاه به گاه هنگام بررسی یک چک لیست.

3. مواجه شدن با مشکل به هنگام انجام کارهای آشنا و همیشگی در خانه، محل کار یا اوقات فراغت

افراد مبتلا به آلزایمر معمولا برای انجام کارهای روزانه با مشکل مواجه می شوند.

آن ها ممکن است در هنگام رانندگی به مکانی آشنا، مدیریت بودجه در محل کار یا به یاد آوردن قوانین بازی مورد علاقه شان، مشکل داشته باشند.

تغییرات و مشکلات مربوط به سن، کدامند؟

برای کار با ماکروویو یا ضبط یک برنامه تلویزیونی به کمک نیاز دارند.

4. اشتباه گرفتن یا فراموش کردن مکان یا زمان

افراد مبتلا به آلزایمر می توانند از تاریخ، فصول و گذشت زمان را از یاد ببرند.

آن ها ممکن است مواردی را که فورا اتفاق نیفتاده، به سختی درک کنند و یا فراموش کنند کجا هستند و چرا به آن جا رفته اند.

تغییرات و مشکلات مربوط به سن، کدامند؟

روزهای هفته را از خاطر ببرند اما مجددا به یاد آورند.

5. مشکل درک تصاویر بصری و روابط فضایی

برای برخی از افراد، داشتن مشکلات بینایی یکی از علائم آلزایمر می باشد.

این افراد ممکن است به هنگام خواندن، اندازه گیری مسافت، تعیین رنگ یا کنتراست و رانندگی با مشکل مواجه شوند.

تغییرات و مشکلات مربوط به سن، کدامند؟

تغییرات بینایی مربوط به آب مروارید.

6. مشکلات جدیدی به هنگام نوشتن یا بیان برخی کلمات

افراد مبتلا به آلزایمر ممکن است برای شروع یک مکالمه یا ادامه دادن آن مشکل داشته باشند.

آن ها ممکن است به طور ناگهانی صحبت های خود را قطع کرده و هیچ ایده ای برای ادامه دادن آن نداشته باشند.

این افراد با کلمات درگیر شده و نمی توانند لغت صحیح یا تلفظ آن را به یاد آورند.

تغییرات و مشکلات مربوط به سن، کدامند؟

گاهی اوقات نمی توانند کلمات صحیح را پیدا کنند.

7. گم کردن یا قرار دادن وسائل در جای اشتباه و از دست دادن توانایی برای یادآوری آن ها

فرد مبتلا به بیماری آلزایمر ممکن است وسایلش را در جاهای غیرمعمول قرار دهد.

او لوازم خود را گم کرده و نمی تواند پیدایشان کند.

حتی گاهی نیز دیگران را به دزدی محکوم می کند.

این مشکلات در طول زمان بدتر خواهند شد.

تغییرات و مشکلات مربوط به سن، کدامند؟

با گذشت سن، گاهی فرد فراموش می کند وسایلش را کجا گذاشته است، اما مجددا آن ها پیدا می کند.

8. ناتوانی در تصمیم گیری درست

فرد مبتلا به آلزایمر ممکن است به هنگام تصمیم گیری با مشکل مواجه می شود، مثلا در هنگام خرید یک وسیله، اشتباه کرده و پول بیشتری پرداخت می کند یا به نظافت خود اهمیت نمی دهد.

تغییرات و مشکلات مربوط به سن، کدامند؟

این تصمیم گیری نادرست فقط یک بار اتفاق می افتد.

9. صرف نظر از انجام کار یا فعالیت اجتماعی

فرد مبتلا به آلزایمر ممکن است از انجام سرگرمی ها، فعالیت های اجتماعی، پروژه های کاری یا ورزش کردن صرف نظر کند.

او ممکن است به هنگام انجام بازی های تیمی با مشکل مواجه شده یا قواعد بازی را فراموش کند.

این افراد، وقتی متوجه تغییرات شان شدند، به مرور، از حضور در اجتماع خودداری می کنند.

تغییرات و مشکلات مربوط به سن، کدامند؟

گاهی اوقات احساس از کار، خانواده و تعهدات اجتماعی خود خسته می شوند.

10. تغییرات خلقی و شخصیتی

خلق و خوی بیمار مبتلا به آلزایمر می تواند تغییر کند و او تبدیل به فردی سردرگم، شکاک، افسرده، ترسو و مضطرب شود.

این فرد ممکن است در خانه، محل کار، با دوستان یا در مکان هایی که خارج از منطقه امن اوست، احساس ناراحتی داشته باشد.

تغییرات و مشکلات مربوط به سن، کدامند؟

فرد برای انجام کارهایش روالی خاصی تعیین کرده و از مختل شدن این روند، دلخور می شود.

بین تغییرات ناشی از آلزایمر و زوال عقل و اختلالات ناشی از سن، چه تفاوتی وجود دارد؟

تغییرات مربوط به سن	علائم آلزایمر و زوال عقل
تصمیم گیری نامناسب در یک زمان خاص	تصمیم گیری نادرست و ضعف در محاسبات
فراموش کردن پرداخت های ماهانه	ناتوانی در مدیریت بودجه
فراموش کردن کلمات در برخی زمان ها	فراموش کردن تاریخ یا حتی فصل ها
فراموش کردن یک روز هفته و به یاد آوردن مجدد آن	به سختی ارتباط برقرار کردن (مکالمه کردن)
گم کردن وسایل هر چند وقت یک بار	جابه جایی یا گم کردن وسائل و فراموش کردن مکان آن ها

در صورت متوجه شدن این علائم، چه کار باید انجام دهیم؟

اگر این علائم ذکر شده را در خود یا اطرافیان تان دیدید، آنها را نادیده نگرفته و حتما به پزشک مراجعه کنید.

با تشخیص زودهنگام، می توانید گزینه های درمانی بیشتری داشته باشید، استقلال تان را بیشتر حفظ کرده و همچنین شانس خود را برای شرکت در آزمایشات دارویی بالینی که به پیشرفت تحقیقات کمک می کنند، افزایش دهید.

مراحل آلزایمر

آلزایمر یک بیماری در حال پیشرفت است و علائم آن با گذشت زمان، بدتر می شوند. این بیماری ۷ مرحله دارد که به شرح زیر است:

مرحله ۱:

در این مرحله علائمی وجود ندارد، اما ممکن است بر اساس سابقه خانوادگی، پزشک زودتر بتواند این بیماری را تشخیص دهد.

مرحله ۲:

علائم اولیه، مانند فراموشی، به تدریج ظاهر می شوند.

مرحله ۳:

اختلالات جسمی و روحی خفیفی، مانند کم شدن حافظه و تمرکز در فرد اتفاق می افتد. این مسئله ممکن است فقط برای افراد نزدیک خانواده قابل تشخیص باشد.

مرحله ۴:

آلزایمر اغلب در این مرحله تشخیص داده می شود، اما علائم آن همچنان خفیف است. از دست دادن حافظه و عدم توانایی انجام وظایف روزمره از نشانه های این مرحله هستند.

مرحله ۵:

علائم در این مرحله متوسط یا شدید بوده و بیمار، به کمک اطرافیان و خانواده اش نیاز دارد.

مرحله ۶:

در این مرحله، فرد مبتلا به آلزایمر ممکن است برای انجام نیاز های روزمره مانند غذا خوردن و لباس پوشیدن نیز، به کمک نیاز داشته باشد.

مرحله ۷:

این مرحله، آخرین و شدیدترین قسمت بیماری بوده و فرد ممکن است حتی مشاعر و توانایی صحبت کردن خود را نیز از دست بدهد.

افرادی که این مراحل را رد می کنند، به حمایت و همدلی اطرافیان خود نیاز دارند.

آلزایمر زودرس

آلزایمر معمولا در افراد ۶۵ ساله یا مسن تر اتفاق می افتد.

با این حال، فرد ممکن است در دهه ۴۰ یا ۵۰ سالگی نیز به این بیماری مبتلا شود.

این حالت، آلزایمر زود هنگام نامیده شده و حدود ۵ درصد از بیماران را شامل می شود.

علائم آلزایمر زودرس ممکن است از دست دادن خفیف حافظه، عدم تمرکز و ناتوانی در انجام کارهای روزمره باشد.

در این حالت ممکن است بیمار، به هنگام صحبت کردن، کلمات مناسب را فراموش کرده یا زمان انجام هر کار را از یاد ببرد.

همچنین، مشکلات بینایی پیدا کرده و نتواند فاصله دقیق هر چیز را تشخیص بدهد.

به هر حال، برخی افراد خاص، در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند.

تشخیص بیماری آلزایمر

تنها راه قطعی برای تشخیص آلزایمر، آزمایش و بررسی بافت های مغز، بعد از مرگ است.

با این حال، پزشک می تواند با استفاده از برخی آزمایش ها، توانایی ذهن را ارزیابی کرده و زوال عقل یا سایر بیماری های مغزی را تشخیص دهد.

این آزمایشات با بررسی سابقه پزشکی فرد شروع شده و ممکن است موارد زیر از شما پرسیده شود:

• علائم بیماری
• سابقه پزشکی خانواده
• بیماری هایی که در گذشت یا اخیرا به آن مبتلا بوده اید.
• رژیم غذایی، میزان مصرف الکل و سایر عادت های غذایی

با بررسی این موارد و انجام چند آزمایش، پزشک می تواند وجود این بیماری را در شما تشخیص دهد.

آزمایشاتی برای تشخیص آلزایمر

هیچ آزمایش قطعی برای بیماری آلزایمر وجود ندارد. با این حال، پزشک شما احتمالا با انجام آزمایشات ذهنی (روحی)، فیزیکی، عصبی، و تصویر برداری می تواند متوجه بیماری شما شود.

دکتر معالج شما کار خود را با انجام آزمایشات ذهنی (روحی) شروع می کند.

با این کار، حافظه کوتاه مدت، بلند مدت و توجه شما به زمان و مکان ارزیابی خواهد شد.

به عنوان مثال، ممکن است موارد زیر از شما سوال شود:

• امروز، چه روزی است؟
• رییس جمهور وقت کیست؟
• به خاطر سپردن و تکرار مجدد لیستی از کلمات

سپس، معاینات فیزیکی انجام خواهد شد.

به عنوان مثال، آن ها فشار خون را کنترل کنند، ضربان قلب را ارزیابی کرده و درجه حرارت بدن تان را می سنجند.

در برخی موارد ممکن است آزمایش ادرار یا خون نیز گرفته شود.

پزشک شما همچنین ممکن است برای جلوگیری از سایر بیماری های احتمالی مانند بیماری پارکینسون یا سکته مغزی، معاینه عصبی نیز انجام دهد.

در طول این آزمایش، آن ها واکنش های رفتاری، قدرت عضلات و نحوه سخن گفتن تان را بررسی می کنند.

متخصص همچنین ممکن است تصویربرداری هایی نیز از مغز انجام دهد که می تواند شامل موارد زیر باشد:

تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI):

MRI می تواند موارد مهمی مانند التهاب، خونریزی و مشکلاتی در ساختار مغز را تشخیص دهد.

توموگرافی محاسبه شده (سی تی اسکن):

در از سی تی اسکن، با استفاده از اشعه ایکس، تصاویری از مغز گرفته می شود که به پزشک کمک می کند تا موارد غیر طبیعی در مغز را بررسی کند.

توموگرافی انتشار پوزیترون (PET):

تصاویر اسکن PET می تواند به پزشک تان کمک کند تا پلاک های مغزی را تشخیص دهد. پلاک مواد پروتئینی مرتبط با علائم آلزایمر است.

پزشک می تواند برای تشخیص ژن هایی که نشان دهنده خطر ابتلا به آلزایمر هستند، از آزمایش خون نیز استفاده کند.

درمان آلزایمر

هیچ درمان شناخته شده ای برای بیماری آلزایمر وجود ندارد.

با این حال، پزشک می تواند با استفاده از داروها و سایر روش های درمانی، علائم را کاهش داده و پیشرفت بیماری را آهسته تر کند.

برای کنترل آلزایمر خفیف تا متوسط، پزشک ممکن است داروهایی مانند دونپزیل (Aricept) یا ریواستیگمین (Exelon) تجویز کند.

این داروها می تواند میزان استیل کولین در مغز را بالا نگه دارد. استیل کولین نوعی انتقال دهنده عصبی است که می تواند حافظه را پشتیبانی کند.

برای درمان آلزایمر متوسط ​​تا شدید، پزشک ممکن است دونپزیل (Aricept) یا ممانتین (Namenda) را مورد استفاده قرار دهد.

ممانتین اثرات ناشی از گلوتامات اضافی را کنترل می کند.

گلوتامات یکی از مواد شیمیایی مغز است که میزان آن، در هنگام ابتلا فرد به آلزایمر، بیشتر شده و به سلول های مغزی آسیب میزند.

پزشک شما همچنین ممکن است داروهای ضد افسردگی، ضد اضطراب یا داروهای آرام بخش را برای درمان علائمی مانند افسردگی، بیقراری، پرخاشگری، اضطراب و توهم تجویز کند.

سایر روش های درمانی

علاوه بر داروها، تغییر در شیوه زندگی نیز می تواند برای کنترل این بیماری موثر باشد.

برای مثال، پزشک ممکن است از استراتژی های زیر، برای کمک به شما و عزیزان تان استفاده کند:

• تمرکز روی وظایف
• کنترل سردرگمی
• جلوگیری از مشاجره
• استراحت روزانه کافی
• حفظ آرامش

برخی از افراد معتقدند استفاده از ویتامین E می تواند از کاهش توانایی های مغز، جلوگیری کند.

اما برای اثبات این مسئله، تحقیقات بیشتری لازم است، بنابراین، قبل از مصرف همچین مواردی حتما با پزشک مشورت کنید، زیرا ممکن است با داروهای آلزایمر در تداخل باشد.

جلوگیری از آلزایمر

همانند درمان، هیچ اقدام پیشگیرانه ای نیز برای جلوگیری از آلزایمر وجود ندارد.

با این حال، محققان تغییر عادات زندگی را، راهی برای جلوگیری از بیماری دانسته اند.

پیروی از راهکارهای زیر می تواند تا حدی موثر باشد:

• ترک سیگار
• ورزش منظم
• یادگیری تمرینات شناختی و ذهنی
• پیروی از رژیم غذایی حاوی گیاهان و سبزیجات
• مصرف آنتی اکسیدان ها
• داشتن زنگی اجتماعی فعال

به خاطر داشته باشید قبل از ایجاد تغییری بزرگ در زندگی، حتما با پزشک مشورت کنید.

مراقبت از بیماران مبتلا به آلزایمر

اگر یکی از عزیزان شما به این بیماری مبتلاست و شما مسئول نگهداری او هستید، باید بدانید این کار زمان بر بوده و آسان نیست، اما می تواند برای تان رضایت بخش و پر ثمر باشد.

مراقب باید مهارت های زیادی داشته باشد. این مهارت ها شامل داشتن صبر و حوصله کافی، خلاقیت و استقامت می باشد.

شما همچنین باید شخصی باشید که از مراقبت کردن دیگران لذت برده و با دیدن زندگی راحت آن ها شاد می شود.

به عنوان یک مراقب، شما باید از زندگی خود و عزیزتان نگهداری کنید.

این وظیفه می تواند خطر افزایش استرس، تغذیه نامناسب و عدم ورزش کردن را برای شما به همراه داشته اشد.

اگر شما تصمیم می گیرید از فردی نگهداری کنید، جدا از نقش خانوادگی خود، باید مانند یک مراقب حرفه ای برخورد کنید.

میزان و آمار ابتلا به آلزایمر

آمار ابتلا به بیماری آلزایمر بسیار ناامید کننده و ترسناک است.

بر اساس اطلاعات منتشر شده از مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC)، آلزایمر ششمین علت مرگ در میان بزرگسالان، در ایالات متحده است.

این بیماری، در میان علل مرگ برای افراد ۶۵ ساله یا مسن تر، در جایگاه پنجم قرار دارد.

مطالعه ای در سال ۲۰۱۰ نشان داد، ۴٫۷ میلیون آمریکایی بالای ۶۵ سال، به بیماری آلزایمر مبتلا هستند.

محققان این پیش بینی کرده اند که تا سال ۲۰۵۰، ۱۳٫۸ میلیون آمریکایی به این بیماری مبتلا خواهند شد.

CDC تخمین می زند بیش از ۹۰ درصد افراد مبتلا به آلزایمر، تا قبل از ۶۰ سالگی، علائمی را، در خود، مشاهده نمی کنند.

آلزایمر یک بیماری گران قیمت و پر هزینه بوده و طبق گزارشات CDC، در سال ۲۰۱۷، حدود ۲۵۹ میلیارد دلار هزینه برای مراقبت از آلزایمر و بیماری زوال عقل، در ایالات متحده، صرف شده است.

نتیجه گیری

آلزایمر یک بیماری پیچیده بوده که در آن ناشناخته های بسیاری وجود دارد.

این بیماری با گذشت زمان بدتر شده، اما روش های درمان می تواند علائم آن را کاهش داده و به بهبود کیفیت زندگی شما کمک کند.

اگر فکر می کنید شما یا یکی از عزیزان تان به این بیماری مبتلا هستید، قبل از هر کاری، باید با پزشک مشورت کنید.

آن ها می توانند به تشخیص این بیماری کمک کنند، درباره مواردی که ممکن است اتفاق بی افتد با شما صحبت کرده و شما را حمایت کنند، همچنین در صورت تمایل، می توانند درباره آزمایشات و روش های درمانی، به شما اطلاعات کافی دهند.

منبع: هلس لاین – ای ال زی