بیماری ام اس MS – علائم، علت و درمان های آن

هر آنچه باید درباره بیماری ام اس MS بدانید

بیماری ام اس یا اسکلروز چندگانه (MS) یک بیماری بالقوه ناتوان سازی مغز و نخاع (دستگاه عصبی مرکزی) است.

در بیماری ام اس سیستم ایمنی به غلاف محافظ (میلین) حمله می کند.

غلاف میلین رشته های عصبی را پوشش می دهد و از بین رفتن آن باعث ایجاد مشکلات ارتباطی میان مغز و سایر اعضای بدن می شود.

در نهایت، این بیماری می تواند باعث زوال کامل اعصاب یا آسیب دائمی آن شود.

علائم و نشانه های ام اس متعدد بوده و علائم بیماری بسته به میزان آسیب به اعصاب و همچنین نوع عصب آسیب دیده، متفاوت خواهد بود.

برخی افراد مبتلا به ام اس حاد ممکن است توانایی راه رفتن را به طور کامل از دست داده و برخی دیگر ممکن است پس از مدت طولانی بدون داشتن علائم جدید بیماری بهبود یابند.

بیماری ام اس هیچ درمانی ندارد، با این حال روش های درمانی می توانند به فرایند بهبودی سرعت ببخشند، روند پیشرفت بیماری را تغییر داده و علائم بیماری را کنترل کنند.

علائم بیماری ام اس

علائم و نشانه های ام اس ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد.

حتی ممکن است علائم بیماری بسته به محل آسیب رشته اعصاب در طول روند بیماری تغییر کند.

علائم عمومی بیماری می تواند شامل موارد زیر باشد:

• بی حسی یا ضعف در یک یا چند عضو بدن که معمولا در یک طرف بدن یا پاها و تنه رخ می دهد.
• از دست دادن قوه بینایی به طور جزئی یا کامل معمولا در یک چشم که اغلب در هنگام حرکت چشم با درد همراه است.
• دوبینی (اختلال دید) طولانی مدت
• احساس مور مور شدن یا درد در برخی اعضای بدن
• احساس شوک الکتریکی در گردن که با حرکات خاص مانند خم شدن گردن به جلو رخ می دهد.
• لرزش، عدم هماهنگی در حرکات یا عدم تعادل هنگام راه رفتن
• لکنت زبان
• خستگی
• سرگیجه
• مشکلات در عملکرد روده و مثانه
• مشکلات جنسی
• مشکلات بلع

علائم مخصوص بیماری ام اس در زنان

علایم بیماری ام اس که عمدتا زنان را تحت تاثیر قرار می‌دهد، مرتبط با سطوح هورمونی می باشد.

برخی پژوهشگران بر این باورند که داشتن سطوح پایین‌تر از هورمون تستوسترون در زنان اهمیت بسیاری دارد.

تغییراتی که در سطوح هورمونی زنان وجود دارد، بر علایم بیماری تاثیرگذار است.

علائم اصلی که زنان را تحت تاثیر قرار می دهد، شامل مشکلات قائدگی، علایم مرتبط به بارداری و مسئله ی یائسگی می باشد.

مشکلات قائدگی

تحقیقات نشان می دهد که در برخی بانوان، در دوران قائدگی علایم بیماری MS شدیدتر می‌شود.

این امر ممکن است ناشی از کاهش سطح استروژن طی دوران قائدگی باشد.

این علایم شامل ضعف، عدم تعادل، افسردگی و خستگی می باشد.

دوران بارداری

به نظر نمی‌رسد که بارداری موجب تسریع یا تشدید اثرات MS شود.

اگر در فردی علائم ابتلا به این بیماری وجود نداشته باشد، احتمال بیشتری وجود دارد که علایم طی دوران بارداری آغاز شود.

برخی مطالعات نشان می‌دهند که علایم MS طی بارداری کاهش یافته و پس از زایمان افزایش می‌یابد.

تاثیرات ناتوان کننده بیماری، ممکن است از لحاظ جسمی تحمل بارداری را با دشواری رو‌به‌رو کند.

ضعف عضلانی و مشکلات در هماهنگی می‌تواند موجب افزایش احتمال سقط جنین شود.

حالت خستگی نیز ممکن است تشدید شود.

شواهدی مبنی بر اینکه MS موجب ناباروری می‌شود، وجود ندارد.

بارداری، زایمان و میزان نقص‌های تولد در میان زنان مبتلا به MS و دیگر زنان تفاوت معنی‌داری ندارد.

حین بارداری، لازم است که بر روند بیماری و سلامت جنین نظارت کامل وجود داشته باشد.

درمان‌های حمایتی و توانبخشی برای MS طی دوران بارداری اهمیت زیادی دارند.

در جریان زایمان بیمار ممکن است در ناحیه‌ی لگن دچار بی‌حسی باشد و هنگام انقباضات نیز دردی را احساس نکند.

این موضوع در تعیین زمان آغاز زایمان مساله‌ساز است.

اگر فردی مبتلا به MS باشد، زایمان مقداری دشوارتر می‌شود.

MS می‌تواند روی ماهیچه‌ها و اعصابی که برای فشار آوردن نیاز هستند، تاثیرگذار باشد،

به این دلیل فرد بیمار ممکن است نیاز به عمل سزارین یا ابزارهای کمکی داشته باشد.

MS در دوران یائسگی

تحقیقات نشان داده‌اند که در برخی از زنان، علایم MS پس از یائسگی بدتر می‌شود.

همانند علایم قاعدگی، این موضوع نیز ممکن است با کاهش سطح هورمون استروژن پس از یائسگی ارتباط داشته باشد.

اگرچه درمان جایگزینی با هورمون (HRT) به کاهش این علایم در زنان یائسه کمک می‌کند ولی خود این روش درمان با افزایش خطر ابتلا به سرطان سینه، بیماری‌های قلبی و سکته قلبی همراه بوده‌ است.

چه زمان باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر بدون هیچ دلیلی دچار علائم فوق شدید به پزشک مراجعه کنید.

انواع دوره بیماری ام اس

در اکثر افراد مبتلا به MS یک دوره عود-بهبود وجود دارد.

بیماری در این افراد در دوره هایی عود کرده و یا علائم جدیدی در بیمار ایجاد می شود و طی مدت چند روز یا هفته به طور جزئی یا کامل بهبود می یابد.

عود بیماری با دوره های بهبودی همراه است که ممکن است تقریبا ماه ها یا حتی سال ها طول بکشد.

افزایش نسبی دمای بدن می تواند به طور موقت علائم و نشانه های بیماری ام اس را بدتر کند اما این به معنی عود بیماری نیست.

حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد افراد مبتلا به دوره عود-بهبود ام اس در نهایت در فرایند بیماری خود شاهد پیشرفت مداوم علائم بیماری هستند که دیگر دوره بهبودی ندارد، به این مرحله، ام اس ثانویه پیشرفته می گویند.

بدتر شدن علائم معمولا شامل مشکلات حرکتی و عدم تعادل در راه رفتن است.

میزان پیشرفت بیماری در افراد مبتلا به ام اس ثانویه پیشرفته متفاوت است.

بعضی از افراد مبتلا به ام اس شروع تدریجی و پیشرفت مداوم علائم و نشانه ها بدون عود بیماری را تجربه می کنند.

این نوع بیماری، ام اس اولیه پیشرفته است.

علت بیماری ام اس

علت بیماری ام اس ناشناخته است.

ام اس یک بیماری خود ایمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن به بافتهای خود حمله می کند.

در بیماری MS عملکرد سیستم ایمنی بدن مختل شده و این اختلال باعث تخریب میلین (ماده ای از جنس چربی که رشته های عصبی در مغز و نخاع را پوشش داده و از آنها محافظت می کند) می شود.

میلین را می توان به پوشش عایق روی سیم های برق تشبیه کرد.

هنگامی که میلین آسیب دیده باشد و رشته عصبی لخت شود پیام هایی که در مسیر این عصب حرکت می کنند، ممکن است آهسته یا مسدود شوند.

در این حالت عصب ممکن است به خودش نیز آسیب برساند.

هنوز مشخص نیست که چرا MS فقط در برخی افراد پیشرفت میکند.

ترکیبی از ویژگی های ژنتیکی و عوامل محیطی می تواند عامل پیشرفت این بیماری در برخی افراد باشد.

خطرات ابتلا به بیماری ام اس

این عوامل میتواند خطر ابتلا به بیماری ام اس را افزایش دهد:

سن

MS در هر سنی میتواند اتفاق بیفتد اما اغلب در افراد بین ۱۵ تا ۶۰ ساله رخ می دهد.

جنسیت

احتمال ابتلا به MS در زنان تقریبا دو برابر بیشتر از مردان است.

سابقه خانوادگی

اگر یکی از والدین یا خواهر و برادر شما MS داشته باشد، شما در معرض خطر ابتلا به بیماری ام اس خواهید بود.

برخی از عفونت ها

ویروس های مختلفی را عامل MS معرفی کرده اند، از جمله اپستین بار ویروس که باعث ایجاد بیماری مونونوکلئوز می شود.

نژاد

افراد سفید پوست به خصوص نژاد اروپای شمالی بیشتر در معرض خطر ابتلا به MS هستند. مردم آسیا، آفریقا یا بومی های آمریکا ریسک کمتری برای ابتلا به بیماری ام اس دارند.

آب و هوا

MS در کشورهای دارای آب و هوای معتدل از جمله کانادا، آمریکای شمالی، نیوزیلند، جنوب شرقی استرالیا و اروپا بسیار رایج است.

برخی بیماری های خود ایمنی

اگر بیماری تیروئید، دیابت نوع ۱ یا بیماری التهاب روده دارید احتمال ابتلا به MS در شما بیشتر است.

سیگار کشیدن

افراد سیگاری که علائم اولیه بیماری ام اس را تجربه کرده اند، نسبت به افراد غیر سیگاری احتمال بیشتری برای ابتلا به مرحله دوم ام اس که شامل دوره عود-بهبودی است را دارند.

عوارض جانبی بیماری ام اس

افراد مبتلا به ام اس ممکن است دچار موارد زیر نیز شوند:

• انقباض یا اسپاسم ماهیچه
• فلج، معمولا در پاها
• مشکلات مثانه، روده یا عملکرد جنسی
• تغییرات ذهنی مانند فراموشی یا نوسانات خلقی
• افسردگی
• صرع

تشخیص بیماری ام اس

هیچ آزمایش خاصی برای تشخیص MS وجود ندارد.

تشخیص بیماری ام اس غالبا با حذف سایر شرایط و بیماری هایی که ممکن است علائم و نشانه های مشابهی را ایجاد کنند، انجام می شود. به این روش تشخیص افتراقی می گویند.

پزشک برای تشخیص بیماری باید سابقه پزشکی کامل بیمار را بررسی کرده و آزمایش کاملی از بیمار بگیرد.

پزشک ممکن است آزمایش های زیر را توصیه کند:

آزمایش خون

برای تشخیص ام اس و تمیز آن از سایر بیماری ها با علائم مشابه MS آزمایش خون گزینه مناسبی است.

آزمایشاتی برای بررسی نشانگرهای زیستی مرتبط با MS در حال حاضر در حال پیشرفت است و همچنین ممکن است به تشخیص بیماری کمک کند.

آزمایش مایع نخاع (لومبار پانکچر)

در آن یک نمونه کوچک مایع از کانال نخاعی بیمار برای آنالیز آزمایشگاهی برداشته می شود.

این نمونه می تواند اختلالاتی که در پادتن منجر به MS میشود را نشان دهد.

این آزمایش همچنین می تواند عفونت و سایر بیماری ها با علائم مشابه MS را تشخیص دهد.

MRI

می تواند محل آسیب های ناشی از MS (ضایعات) را در مغز و نخاع نشان دهد.

ممکن است یک تزریق داخل وریدی برای بیمار انجام شود تا محل ضایعات در MRI برجسته شده تا بتواند فعال بودن بیماری در فرد را نشان دهد.

آزمایش های بالقوه تحریک اعصاب

باعث می شود سیگنال های الکتریکی تولید شده توسط سیستم عصبی در پاسخ به محرک ها ثبت شود.

در آزمایش بالقوه تحریک اعصاب ممکن است از محرک های بصری یا محرک های الکتریکی استفاده شود.

به این صورت که بیمار یک الگوی بصری متحرک را تماشا می کند یا امواج الکتریکی کوتاه به اعصاب موجود در پاها یا دست ها اعمال می شود و الکترودها سرعت انتقال اطلاعات در مسیرهای عصبی فرد را اندازه گیری می کنند.

تشخیص MS در افراد مبتلا به علائم غیر معمول یا بیماری های پیشرفته دشوارتر است.

در این موارد برای تشخیص ام اس آزمایش های بیشتری با تجزیه مایع نخاعی، آزمایش های بالقوه تحریک اعصاب و اسکن مغزی ممکن است مورد نیاز باشد.

پیشگیری از بیماری ام اس

با توجه به این که هنوز دلیل اصلی بیماری ام اس شناسایی نشده است، راه‌های پیشگیری از این بیماری نیز هنوز شناسایی نشده است.

ورزش منظم، داشتن خواب کافی، یا خوردن غذاهای سالم دارای مزایای طولانی مدت برای تمام افراد است؛ ولی تاکنون هیچ سندی مبنی بر پیشگیری از این بیماری با روش های مختلف پیدا نشده است.

درمان بیماری ام اس

هیچ درمان قطعی برای بیماری ام اس وجود ندارد.

درمان به طور معمول بر سرعت بخشیدن به فرایند بهبودی از حملات ام اس، کاهش پیشرفت بیماری و کنترل علائم MS متمرکز است.

برخی افراد علائم خفیفی دارند که هیچ درمانی برای ایشان لازم نیست.

درمان حملات MS

کورتیکواستروئیدها

مانند پردنیزون خوراکی و متیل پردنیزولون وریدی جهت کاهش التهاب عصب تجویز می شوند.

عوارض جانبی ممکن است شامل بی خوابی، افزایش فشار خون، تغییرات خلقی و احتباس مایعات باشد.

تعویض پلاسما (پلاسمافرز).

در این روش بخشی از قسمت مایع خون (پلاسما) برداشته شده و سلول های خونی از آن جدا می شود.

سپس سلول های خونی با محلول پروتئینی (آلبومین) ترکیب شده و دوباره به بدن تزریق می شوند.

تعویض پلاسما زمانی انجام می شود که علائم بیماری در فرد جدید و وخیم باشند و بدن بیمار به استروئیدها واکنشی نداشته باشد.

روش های درمانی جهت کاهش پیشرفت بیماری

داروی اُکرِلی زوماب (Ocrevus) تنها روش درمانی جهت کاهش پیشرفت بیماری MS اولیه پیشرفته است که توسط FDA تایید شده است.

این روش باعث کند شدن روند ناتوانی در افراد مبتلا به این نوع MS می شود.

برای افراد مبتلا به MS عود کننده – فروکش کننده چندین روش درمانی در دسترس است.

بسیاری از واکنش های ایمنی مرتبط با MS در مراحل اولیه بیماری رخ می دهد.

درمان تهاجمی با این روش های درمانی به صورت هرچه سریعتر می تواند میزان عود و شدت بیماری را کاهش داده و فرایند ایجاد ضایعات و جراحات جدید را کندتر بکند.

بسیاری از روش های درمانی که برای اصلاح بیماری MS استفاده می شود، مخاطرات قابل توجهی برای فرد ایجاد می کند.

انتخاب روش درمانی مناسب برای بیمار بستگی به توجه و ملاحظات دقیق به عواملی از جمله مدت زمان و شدت بیماری، اثربخشی درمان های قبلی MS، سایر مسائل مربوط به سلامتی، هزینه و شرایط باروری فرد دارد.

گزینه های درمان برای بیماری MS عود کننده – فروکش کننده عبارتند از:

اینترفرونهای بتا

این داروها از داروهای رایج تجویز شده برای درمان MS هستند.

این داروها به صورت زیرجلدی یا عضلانی تزریق می شوند و می توانند نوسان و شدت عود بیماری را کاهش دهند.

عوارض جانبی اینترفرون های بتا ممکن است شامل علائمی شبیه آنفولانزا و واکنش های محل تزریق باشد.

برای اندازه گیری آنزیم های کبدی به آزمایش خون نیاز خواهید داشت، زیرا آسیب کبدی از عوارض جانبی محتمل مصرف اینترفرون باشد.

در بدن افرادی که اینترفرون مصرف می کنند، ممکن است پادتن های خنثی تولید شود که می تواند اثربخشی دارو را کاهش دهد.

اکولیزوماب (Ocrevus)

این داروهای آنتی بادی ایمونوگلوبولین انسانی، تنها DMT (دی‌متیل‌تریپتامین) برای درمان MS عود کننده – فروکش کننده و MS اولیه پیشرفته است که توسط FDA تایید شده است.

آزمایش های بالینی نشان داده که این ماده میزان بهبودی در بیماری های حاد را کاهش داده و موجب کاهش تشدید ناتوانی در هر دو نوع MS می شود.

داروی Ocrevus توسط تزریق داخل وریدی توسط پزشک متخصص به بیمار داده میشود.

عوارض جانبی ممکن است واکنش های مرتبط با تزریق شامل تحریک و سوزش در محل تزریق، افت فشار خون، تب و حالت تهوع باشد.

این دارو همچنین ممکن است خطر برخی انواع سرطان به ویژه سرطان سینه را افزایش دهد.

گتیامیر استات (کاپاکون)

این دارو ممکن است باعث جلوگیری از حمله سیستم ایمنی بدن به میلین شود و باید در زیر پوست تزریق شود.

عوارض جانبی ممکن است شامل سوزش پوست در محل تزریق باشد.

دی متیل فومارات (Tecfidera)

مصرف این دارو به صورت خوراکی و دو بار در روز می تواند شدت بیماری را کاهش دهد.

عوارض جانبی ممکن است شامل استفراغ، اسهال، تهوع و کاهش تعداد گلبولهای سفید خون و ضعف سیستم ایمنی بدن باشد.

Fingolimod (گیلنیا)

این دارو خوراکی یک بار در روز برای کاهش شدت بیماری مصرف می شود.

پس از مصرف اولین دوز این دارو تا ۶ ساعت باید ضربان قلب خود کنترل کنید زیرا ضربان قلب شما ممکن است کند شود.

سایر عوارض جانبی شامل سردرد، فشار خون بالا و تاری دید است.

تری فلومونید (Aubagio)

مصرف این دارو به صورت یک بار در روز می تواند شدت بیماری را کاهش دهد.

تری فلومونید می تواند باعث آسیب کبدی، ریزش مو و سایر عوارض جانبی شود.

این دارو برای جنین در حال رشد مضر است و نباید توسط زنان باردار و افرادی که از داروهای پیشگیری از بارداری استفاده نمی کنند و همچنین مردانی که قصد فرزندآوری دارند مصرف شود.

ناتالیزوماب (تیزابری)

این دارو برای جلوگیری از حرکت سلول های ایمنی در جریان خون به سمت مغز و نخاع طراحی شده است.

این دارو ممکن است برای درمان اولیه برخی افراد مبتلا به MS شدید یا به عنوان درمان ثانویه در برخی بیماران ام اس دیگر استفاده شود.

این دارو باعث افزایش خطر ابتلا به عفونت ویروسی مغز می شود که بیماری مالتی فوکال لوکوئنسفالوپاتی پیشرونده نام دارد.

آلمتوزوماب (Lemtrada)

این دارو با هدف قرار دادن یک پروتئین بر روی سطح سلول های ایمنی و تخلیه سلول های سفید خون به کاهش شدت MS کمک می کند.

این اثر می تواند آسیب های عصبی بالقوه ناشی از گلبول های سفید خون را کاهش دهد، اما همچنین خطر ابتلا به عفونت ها و اختلالات خود ایمنی را افزایش می دهد.

روش استعمال آلمتوزوماب به این صورت است که دارو پنج روز متوالی به بیمار تزریق می شود و پس از یک سال دوباره ۳ روز تزریق متوالی انجام میشود.

واکنش ها و عوارض جانبی تزریق آلمتوزوماب رایج است.

این دارو فقط از طریق داروخانه های ثبت شده قابل خرید است و هویت افرادی که با این دارو درمان می شوند باید در لیست نظارت بر ایمنی مواد مخدر ثبت شود.

Mitoxantrone

این داروی سرکوبگر ایمنی می تواند به قلب آسیب برساند و ممکن است باعث ایجاد سرطان خون شود.

در نتیجه، استفاده از آن در درمان MS بسیار نادر است. Mitoxantrone معمولا برای درمان MS حاد و پیشرفته استفاده می شود.

درمان علائم و نشانه های بیماری MS

فیزیوتراپی

یک فیزیوتراپیست میتواند تمرینات کششی و تقویتی را به شما آموزش دهد و چگونگی کار با دستگاه را به شما نشان دهد تا بتوانید کارهای روزانه خود را آسانتر انجام دهید.

فیزیوتراپی همراه با استفاده از یک ابزار کمکی برای حرکت در صورت لزوم می تواند به کاهش ضعف پا و مشکلات راه رفتن و عدم تعادل مرتبط با MS کمک کند.

شل کننده عضلانی

ممکن است در بدن خود و به ویژه در پاها اسپاسم یا انقباض عضلانی دردناک یا غیرقابل کنترل داشته باشید.

شل کننده های عضلانی مانند باکلوفن (لیورسال) و تیزانیدین (زانافلکس) ممکن است برای تسکین درد موثر باشند.

داروهای کاهش خستگی

داروهای دیگر

ممکن است داروهایی برای درمان افسردگی، درد، اختلالات عملکرد جنسی و مشکلات کنترل مثانه یا روده مرتبط با MS تجویز شوند.

سبک زندگی و درمان های خانگی

برای کمک به تسکین علائم و نشانه های MS سعی کنید:

زیاد استراحت کنید

ورزش کنید

اگر MS خفیف یا متوسط ​​داشته باشید، ورزش منظم می تواند به بهبود قدرت بدنی، توده عضلانی، تعادل و هماهنگی شما کمک کند.

ورزش های آبی مانند شنا نیز گزینه خوبی هستند.

انواع دیگر ورزش های سبک و ملایم که می توان به افراد مبتلا به MS توصیه کرد عبارتند از پیاده روی، حرکات کششی، ایروبیک سبک، دوچرخه ثابت، یوگا و تای چی.

مراقب دمای بدن خود باشید

علائم MS غالبا با افزایش دمای بدن افزایش می یابد. اجتناب از قرار گرفتن در معرض گرما و استفاده از وسایلی مانند روسری یا جلیقه های خنک کننده می تواند مفید باشد.

رژیم غذایی متعادل داشته باشید

نتایج چند مطالعه نشان می دهد که داشتن رژیم غذایی با حداقل میزان چربی اشباع شده و حداکثر میزان اسیدهای چرب امگا ۳، مانند روغن زیتون و روغن ماهی مفید است.

اما برای اثبات این موضوع تحقیقات بیشتری لازم است.

مطالعات همچنین نشان می دهد که ویتامین D ممکن است برای افراد مبتلا به MS مفید باشد.

یک رژیم غذایی سالم که غنی از میوه ها، سبزیجات، و دانه ها است (آن هایی که غنی از چربی های اشباح شده با فیبر زیاد هستند) برای سلامتی جسمی و روحی شما مناسب است و همچنین به بیماری ام اس شما نیز کمک می کند.

برخی مطالعات نشان می دهد که بعضی از رژیم های غذایی که در آن چربی های گیاهی کم وجود دارد می توانند علائم مربوط به ام اس مانند خستگی را کاهش دهند.

عملکرد این رژیم ها بدین صورت است که اثرات ضد التهابی روی بدن اعمال کرده و مانع از نفوذ سیستم ایمنی بدن انسان از حمله به میلین در مغز و نخاع می شوند.

یک رنگین کمان از سبزیجات را انتخاب کنید و به سبد خرید خود سبزیجات سبز اضافه کنید

به خاطر داشته باشید که نان سرشار از غلات انتخاب کنید (نه نان سفید).

خوردن غذاهای حاوی کلسیوم را فراموش نکنید، مانند ماست و شیر کم چرب، اسفناج، کلم و غلات غنی شده.

استرس خود را کاهش دهید

استرس ممکن است علائم و نشانه های بیماری را تشدید کند. یوگا، تای چی، ماساژ، مدیتیشن و یا تنفس عمیق ممکن است موثر باشد.

درمان های خانگی

بسیاری از افراد مبتلا به بیماری MS از انواع درمان های جایگزین یا مکمل برای کمک به درمان علائم بیماری خود مانند خستگی و درد عضلانی استفاده می کنند.

فعالیت هایی نظیر ورزش، مدیتیشن، یوگا، ماساژ، داشتن رژیم غذایی سالم، طب سوزنی و تکنیک های آرامش بخش می تواند باعث افزایش سلامت روانی و فیزیکی فرد شود.

اما مطالعات اندکی اثر این روش ها در کنترل علائم MS را تایید میکنند.

دستورالعمل های آکادمی نورولوژی آمریکا مصرف عصاره شاهدانه خوراکی را برای درمان اسپاسم و درد عضلانی توصیه می کند.

اما به دلیل فقدان شواهد، مصرف شاهدانه را به اشکال دیگر برای درمان سایر علائم MS توصیه نمی کند.

این دستورالعمل ها استفاده از مکمل های گیاهی مانند کُهَن‌دار یا جینکو، بیلوبا، زهر زنبور عسل یا مغناطیس درمانی را برای رفع علائم MS توصیه نمی کنند.

هنگامی که تشنه هستید، آب آشامیدنی را انتخاب کنید و از نوشیدنی های شیرین مانند نوشابه، چای شیرین و یا نوشیدنی های انرژی زا استفاده نکنید.

کنار آمدن با بیماری و حمایت از بیمار

زندگی با هر گونه بیماری مزمن می تواند دشوار باشد.

برای مدیریت استرس زندگی با بیماری MS این پیشنهادات را در نظر بگیرید:

• فعالیت های عادی روزانه را تا آنجا که می توانید به بهترین نحو انجام دهید.
• با دوستان و خانواده خود در ارتباط باشید.
• فعالیت هایی که از آنها لذت می برید و توانایی انجام آن ها را دارید را دنبال کنید.
• با یک گروه پشتیبانی برای خود و یا برای اعضای خانواده در تماس باشید.
• احساسات و نگرانی های خود را در رابطه با زندگی با MS با دکتر یا مشاور خود در میان بگذارید.

مراجعه به پزشک

ممکن است به پزشک متخصص اختلالات مغز و اعصاب (متخصص مغز و اعصاب) ارجاع داده شوید.

آنچه باید انجام دهید:

• علائم بیماری خود را بنویسید، حتی مواردی که به نظرتان با بیماری ام اس مرتبط نیست را نیز یادداشت کنید.
• فهرستی از تمام داروها، ویتامین ها و مکمل های مصرفی خود را به همراه داشته باشید.
• اسناد پزشکی، تصاویر، نتایج آزمایش یا سایر اطلاعات مربوط به مراجعات ابتدایی خود را به متخصص مغز و اعصاب ارائه دهید.
• اطلاعات پزشکی کلیدی خود را بنویسید.
• اطلاعات شخصی کلیدی خود از جمله تغییرات اخیر شرایط یا عوامل استرس زا در زندگی را بنویسید.
• سوالاتی که می خواهید از پزشک بپرسید را یادداشت کنید.
• از دوست یا آشنایان خود بخواهید تا همراه شما بیایند و در یادآوری آنچه پزشک می گوید به شما کمک کند.

چیزهایی که باید از پزشک خود انتظار داشته باشید

ممکن است پزشک چند سوال از شما بپرسد.

در صورت آمادگی برای پاسخ به این سوالات زمان کمتری را صرف خواهید کرد و وقت بیشتری برای معاینه و تاکید بر نکات کلیدی تر خواهید داشت.

سوالات ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• بروز علائم بیماری از چه زمانی شروع شد؟
• علائم بیماری مداوم بوده است یا گاه به گاه؟
• شدت علائم چقدر است؟
• آیا چیزی علائم بیماری را در شما بهبود می بخشد؟
• آیا چیزی علائم بیماری را در شما بدتر می کند؟
• آیا کسی در خانواده شما مبتلا به MS است؟

سوالاتی که باید از پزشک خود بپرسید

• محتمل ترین علت بیماری من چیست؟
• چه نوع آزمایش هایی نیاز دارم؟ آیا این آزمایش ها نیاز به آماده سازی خاصی دارند؟
• بیماری من موقتی است یا مزمن؟
• بیماری من پیشرفت خواهد کرد؟
• چه درمان هایی مورد نیاز است؟
• من بیماری های دیگری نیز دارم، چگونه می توانم آنها را با هم مدیریت کنم؟

علاوه بر سوالاتی که آماده کرده اید سوالات دیگری که طی وقت ملاقات برای شما به وجود می آید را نیز بپرسید.

بیماری ام اس در ایران

در حال حاضر چند مرکز جامع ارائه خدمات درمانی و توانبخشی به بیماران ام اس در کشور تعریف شده‌ است که چهار مرکز در تهران و در بیمارستان‌های سینا، امام‌ خمینی، فیروزگر و امام‌ حسین در حال تکمیل بوده و دیگر مراکز در شهرهای مشهد، اصفهان، شیراز و کرمانشاه به‌عنوان مرکز مراجعه بیماران MS، در حال فعالیت هستند و بسته خدمات MS را به‌طور کامل ارائه می‌دهند.

همچنین انجمن MS ایران از سال ۱۳۷۷ با هدف حمایت از بیماران MS در تمام زمینه‌ها تشکیل شده است و هم اکنون تعداد زیادی از بیماران MS در آن عضو هستند.

طبق آمار ارائه شده در کنگره بین‌المللی نورولوژی و الکتروفیزیولوژی بالینی ایران در سال ۱۳۹۶، تعداد مبتلایان به MS در ایران بیش از ۸۰ هزار نفر ‌است.

منبع: میوکلنیک – میوکلنیک – وری ول هلس – وری ول هلس – هلس لاین